Zaledwie 32 lata temu Szendżen był niewielkim rybackim miasteczkiem-osadą. Otrzymał jednak niepowtarzalną szansę, którą świetnie wykorzystał. To właśnie tutaj utworzono w 1980 roku pierwszą w Chinach specjalną strefę ekonomiczną, aby przekonać się po latach nieudanych eksperymentów polityczno-gospodarczych, jak będzie działać gospodarka wolnorynkowa w wydaniu chińskim i pod skrzydłami tutejszych komunistów?

Efekty przyszły nadspodziewanie szybko i przerosły nawet oczekiwania samych pomysłodawców strefy z Deng Xiaopingiem na czele. Dlatego, postanowino, że wzorem Szendżenu, całe kontynentalne Chiny staną się jedną, wielką, wolną strefą ekonomiczną, co po ponad 30 latach uczyniło z Państwa Środka drugą gospodarką świata.

Jeśli Chiny określano mianem "fabryki swiata", to Szendżen był w pierwszych latach po utworzeniu specjalnej strefy, jej główną siłą napędową. Miasto rosło razem z chińską gospodarką i aż trudno uwierzyć, że w roku 1980, na dobrą sprawę niczego tutaj nie było.

Obecnie liczy ono około 13 mln mieszkańców, należy do najszybciej "rosnących" ekonomicznie metropolii, nie tylko w Chinach, ale i na świecie. To tu powstało wiele chińskich przedsiębiorstw, które znane są obecnie na międzynarodowych rynkach. Sami Chińczycy także uważają, że jeśli coś wyprodukowano w Szendżenie, to przeważnie jest dobrej jakości, choć bywa z tym różnie. Z czasem, do miasta przybywało coraz więcej - także zagranicznych inwestorów - gdyż tu stworzano im najlepsze warunki działania w całych Chinach.

Obecnie 180 z 500 największych przedsiębiorstw świata ma swoje filie w Szendżenie, a na każdy z 5 telefonów komórkowych sprzedawanych na świecie, wypada jeden wyprodukowany właśnie tutaj. Podobne dane można mnożyć, ale trzeba wiedzieć, że Szendżen ostatnich latach bardzo się zmienił i nie chce być utożsamiany wyłącznie z wielką fabryką dóbr wszelakich, choć jeszcze nadal nią jest.

Mocno postawiono tutaj w ostatnich latach na branże, które obecnie wyznaczają kierunki rozwoju nowoczesnych gospodarek, czyli IT, hight-tech, finanse, logistykę, przemysł kulturalny, turystykę i szeroko rozumiane usługi.

Tradycyjny przemysł został stopniowo wyprowadzony na peryferia miasta. W miejscu niektorych fabryk, w okolicach centralnych dzielnic, po niezbędnej adaptacji powstały Lofty, galerie sztuki, siedziby firm projektowych i dizajnerskich, strefy turystyczne, itp.

W 2008 roku UNESCO zaliczyło Szendżen do najbardziej kreatywnych metropolii świata.

Miasto chce zarabiać także na turystyce, ale ponieważ jest bardzo młode i nie ma w nim zabytków mogących przyciągnąć choćby zagranicznych gości, musi zaproponować im coś w zamian. Bardzo rozwija się np. turystyczna infrastruktura nad miejska zatoką. Powstają tu świetne hotele, restauracje, muzyczne bary, kina, galerie handlowe, spacerowe pasaże - słowem - wszystko co potrzebne jest do aktywnej, jak i, "pasywnej" rekreacji, znakomicie i ze smakiem zaprojektowane i zaaranżowane.

Dlatego, jeśli chcemy poznać Chiny XXI wieku, a nie te historyczne i tradycyjne - to Szendżen będzie dobrym wyborem.

A.Kalinski