| |
[Komentarz] Jaka będzie perspektywa irańskiego kryzysu nuklearnego?
|
|
|
 |
 |
2006-08-23 14:46:11
CRI
|
 |
|
22 sierpnia Iran udzielił pisemnej odpowiedzi na projekt sześciu mocarstw dotyczący przełamania irańskiego kryzysu. Nie upubliczniono żadnych konkretnych treści tej odpowiedzi, jednakże według doniesień, Iran przedstawił "nową propozycję" rozwiązania problemu. Strona irańska udzieliła także wszechstronnej odpowiedzi na projekt sześciu państw. Tego samego dnia główny irański negocjator Ali Larijani ogłosił, że Iran jest gotów natychmiast przeprowadzić z 6 mocarstwami "rzetelne rokowania". Jednakże obecnie nie ma oznak, które świadczyłyby o tym, że Iran gotów jest zgodnie z projektem 6 państw zaprzestać wzbogacania uranu. We wtorkowej pisemnej odpowiedzi Iran pominął główny i najważniejszy problem. Oczywiście, kraje zachodnie, a zwłaszcza USA, nie są zadowolone z takiej odpowiedzi. Rozwój irańskiego kryzysu przed 31 sierpnia przyciąga do siebie wielką uwagę ludzi świata.
31 sierpnia jest jeszcze ważniejszą datą, bowiem to końcowy termin ustalony w rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1696, a więc i "ostateczny termin" reakcji społeczności międzynarodowej. Jeśli Iran nie wstrzyma przed tym dniem wzbogacania uranu, to USA i Unia Europejska nałożą na niego sankcje. W tej sprawie stanowisko USA jest zdecydowane. We wtorek stały przedstawiciel USA w ONZ John R. Bolton ostrzegł, że jeśli irańska odpowiedź nie spełni oczekiwań zawartych w rezolucji to USA natychmiast przedstawią Radzie Bezpieczeństwa ONZ projekt nałożenia na Iran sankcji gospodarczych.
Jak zachowa się Iran przed 31 sierpnia? Istnieją trzy scenariusze. Po pierwsze, w końcowym momencie Iran zaprzestanie wzbogacania uranu. Jednakże z linii politycznej uprawianej przez irański rząd na przestrzeni ostatniego roku wynika, że szanse realizacji takiego scenariusza są minimalne. Po drugie, Iran wykazując elastyczne stanowisko, zerwie współpracę z MAEA - Międzynarodową Agencją Energii Atomowej lub ogłosi wystąpienie z Układu o nierozprzestrzenianiu broni nuklearnej, a także zupełnie zerwie kontakty ze społecznością międzynarodową. Taka możliwość także jest nierealna, ponieważ byłoby to zwyczajnie "głupim" rozwiązaniem. Najbardziej realna jest trzecia możliwość. Iran z jednej strony będzie niezachwianie trwać przy stanowisku nie wstrzymywania programu wzbogacania uranu, a z drugiej strony nie zamknie drzwi do rokowań i tym sposobem po raz kolejny zagra na zwłokę. We wtorkowej pisemnej odpowiedzi Iran jednoznacznie nie przyjmuje, lecz także nie odrzuca projektu 6 państw. Ali Larijani ogłosił, że Iran jest gotów prowadzić "rzetelne negocjacje". Wszystko to potwierdza, że Iran będzie nadal prowadzić taką linię.
Jednak, USA i Unia Europejska nie pozwolą na kolejne odroczenie kwestii irańskiej i z pewnością będą domagać się od Rady Bezpieczeństwa zastosowania sankcji wobec Iranu. Rada Bezpieczeństwa ONZ ma wiele możliwości w formie nałożenia sankcji na Iran. Jedną z nich stanowią sankcje symboliczne jak zakaz udziału irańskich sportowców w międzynarodowych zawodach, zakaz lądowania irańskich samolotów poza granicami, zakaz wizyt przywódców irańskich w innych krajach i nie wydawanie urzędnikom irańskim wiz wjazdowych do innych krajów. Możliwe są także bardziej surowe sankcje, jak np. wprowadzenia embarga na dostawę Iranowi sprzętu wojskowego i urządzeń naftowych, kontrola wykorzystywania przez rząd irański walut zagranicznych, zamrożenie zagranicznych kont rządu irańskiego i jego mienia za granicą. Istnieje także możliwość wprowadzenia wszechstronnego embarga wobec Iranu, tak jak kiedyś w stosunku do Iraku. Jednak problem zastosowania sankcji dotyczy geopolityki i interesów odmiennych krajów. Co więcej, wiele krajów ma odmienne zdanie na temat tego, czy irański problem nuklearny można rozwiązać przy pomocy sankcji. Dlatego nieuchronna będzie polemika między różnymi krajami w przyszłych dyskusjach w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. USA łatwo nie przeforsują rezolucji, która zakładać będzie zastosowanie istotnych sankcji.
Analitycy są zdania, że nawet sankcje nie mogą przerwać impasu w sprawie programu nuklearnego Iranu. Walka między USA, a Iranem trwa i staje się coraz bardziej zacięta. Obecnie, większość krajów świata i społeczność międzynarodowa nadal mają nadzieję, że USA i Iran przeprowadzą bezpośrednie rokowania, aby drogą umacniania wzajemnego zaufania i zrozumienia znaleźć metodę, która może być przyjęta przez obie strony.
|
|
|
|
 |
|
|
|
 |
|
Informacja o naszej redakcji
Informacja o CRI
