| |
Historia i Obecny stan Tybetu
|
|
|
 |
 |
2006-07-04 16:42:26
CRI
|
 |
|
Tybet jest nieodłączną historycznie częścią Chin. Został w XIII wieku, za czasów dynastii Yuan, ustalony jako administracyjny obszar podlegający chińskiemu cesarzowi i oficjalnie wpisany na mapę Chin. Nastepnie, za dynastii Ming władza nadal utrzymywała swe suwerenne prawa do Tybetu. Zaś po wieku XVII dynastia Qing jeszcze bardziej umocniła swą władzę w Tybecie. Cesarze dynastii Qing w latach 1653 i 1713 potwierdzali kolejno autentyczność V wcielenia Dalajlamy i V wcielenia Panczen Erdeni, oficjalnie nadawali im godność, i ustalali ich polityczną i religijną pozycję w Tybecie. Od tego czasu takie potwierdzenie przez Rząd Centralny Chin autentyczności wcielenia kolejnych Dalajlamów i Panczen Erdeni i ich intronizacji stało się ustalonym systemem. Rząd Centralny ustanowił w 1727 roku Urząd Gubernatora Tybetu, który jako przedstawiciel władz centralnych prowadził kontrolę nad miejscowym administrowaniem w Tybecie. W 1793 roku opublikowano Status Zatwierdzony przez Cesarza w sprawie Administrowania w Tybecie, w którym Rząd Centralny uregulował szczegółowe zasady polityczne, ekonomiczne, spraw zagranicznych, religijnych i obrony militarnej, które miały zastosowanie w Tybecie.
Za czasów Republiki Chińskiej, Rząd Centralny podobnie jak za dynastii Yuan, Ming i Qing również administrował Tybetem. Zorganizował struktury administracyjne z biurem w Lhasie, których zadaniem było zarządzanie Tybetem. Przedstawiciele tybetańscy obejmowali stanowisko posłów i brali udział w obradach Zgromadzenia Ogólnochińskiego. Po śmierci XIII wcielenia Dalajlamy i IX wcielenia Panczen Erdeni rząd Republiki Chińskiej uznawał za autentyczne ich kolejne wcielenia, nawet posłał swego przedstawiciela by przewodniczył ceremonii intronizacji XIV wcielenia Dalajlamy (czyli tego zbiegłego dzisiaj za granicę) i X wcielenia Panczen Erdeni oraz ich przejęcia urzędu.
Po ustanowieniu Chińskiej Republiki Ludowej w 1949 roku jej rząd w 1950 roku oficjalnie poinformował miejscową władzę tybetańską, by przysłała przedstawicieli do Pekinu na rozmowy na temat pokojowego wyzwolenia Tybetu. W lutym 1951 roku Dalajlama przyjął propozycję i wysłał delegację z Apei Awangjinmei na czele z pełnomocnistwami do rozwiązania wszystkich spraw dotyczących negocjacji z Rządem Centralnym. 23 maja tegoż roku Rząd Centralny i przedstawiciele miejscowego rządu w Tybecie doszli do porozumienia w sprawie pokojowego wyzwolenia Tybetu i podpisali "Porozumienie między Ludowym Rządem Centralnym a Miejscowym Rządem Tybetu o Pokojowym Wyzwoleniu Tybetu". Sam Dalajlama zatelegrafował do Przewodniczącego Mao Zedonga z wyrazami poparcia i chęci wykonania tego Porozumienia. W kwietniu 1956 roku Dalajlama stał się Przewodniczącym Komitetu Przygotowawczego Tybetańskiego Regionu Autonomicznego. We wrześniu 1965 roku Tybetański Region Autonomiczny został oficjalnie powołany do życia.
Powyższe świadczy wyraźnie o tym, iż Rząd Centralny Chin już od siedmiu stuleci, od czasów dynastii Yuan sprawuje faktyczną władzę w Tybecie. Tybet nigdy nie był niepodległym państwem.
Przed wyzwoleniem pokojowym w Tybecie pod rządami Dalajlamy panował teokratyczny feudalno-niewolniczy ustrój, bardzo podobny do feudalno-pańszczyźnianego ustroju średniowiecznej Europy. Niecałe 5% ludności Tybetu stanowiła warstwa dygnitarzy, szlachta i najwyżsi dostojnicy religijni, w ich rękach była całość ziemi uprawnej, hodowli, lasów, wzgórz i rzek, większość bydła, mieli oni nad Tybetańczykami władzę życia i śmierci, lud był ich pańszczyźnianym chłopem, niewolnikiem bez osobistej wolności i żadnej pozycji politycznej. W 1959 roku przeprowadzono w Tybecie reformę demokratyczną i zlikwidowano zacofany system feudalno-niewolniczy. Powstanie w 1965 roku Tybetańskiego Regionu Autonomicznego i realizacja polityki autonomiczności narodowościowej, systemowo zagwarantowały Tybetańczykom polityczne prawo do równego udziału w zarządzaniu sprawami państwowymi, tym samym Tybet wszedł na nowy etap rozwoju.
Po powstaniu Tybetańskiego Regionu Autonomicznego, od 30 lat ludność tybetańska nie tylko cieszy się wszystkimi uprawnieniami obywatelskimi i politycznymi zawartymi w Konstytucji, a także zgodnie z prawem różnymi specjalnymi uprawnieniami prowadzenia autonomii regionu narodowościowego. Rosną szybko kadry urzędników o tybetańskim rodowodzie. W 1998 roku urzędników o rodowodzie tybetańskim oraz innych mniejszości narodowościowych było w całym regionie 74.9% ogólnej liczby urzędników. Również swoboda wyznania jest w Tybecie szczególnie chroniona i szanowana. Od 1980 roku Rząd Centralny i miejscowy rząd Tybetu zainwestowali w restaurację najważniejszych świątyń oraz Pałacu Potala i Dazaosi 300 mln yuanów i dużą ilość złota i srebra. W Tybecie jest dzisiaj 1787 świątyń i miejsc kultu religijnego. Rząd Centralny podjął szereg przedsięwzięć w celu zachowania i rozwoju tradycyjnej bogatej kultury miejscowej, i zagwarantowania narodowości tybetańskiej wolności używania i rozwoju własnego języka i pisma.
Aby przyczyniać się do szybkiego i wszechstronnego rozwoju Tybetu, Rząd Centralny opracował i prowadził wiele specjalnych polityk i uprzywilejowań jak pomoce dla Tybetu udzielone przez cały kraj. Nie tylko dawał ogromną ilość dotacji finansowych, inwestycji w infrastrukturę i specjalnej dopłaty, również prowadził politykę zwolnień od podatku. Od 1952 roku do 2001 roku ogólna dopłata Centralnego Rządu wyniosła 56,900 milionów yuanów. Od 1994 roku Rząd Centralny oraz pozostałe prowincje i miasta zwiększyły inwestycje w Tybecie i z całą siłą poparły rozwój społeczno-ekonomiczny Tybetu. Od 1994 roku do 2000 roku przeciętny roczny wzrost PKB Tybetu wyniósł 12.4%, w 2001 roku ogólne PKB Tybetu wyniosły 13,786 milionów yuanów, w porównaniu z 1952 rokiem wzrosły o 35 i pół raza. Dziś Tybet ma dwa lotniska cywilne, 401 elektrowni różnych rodzajów, 22.5 tys kilometrów dróg krytych, a w czerwcu 2001 roku rozpoczęto budowę linii kolejowej Tybet-Qinghai, która zakończy wreszcie historyczny "brak kolei w Tybecie".
Okres Reform i Otwarcia wpłynął też na handel wewnętrzny i zagraniczny, oraz turystykę w Tybecie. Przez ostatnie pięć lat Tybet wykorzystywał umownie 125 milionów dolarów kapitałów zagranicznych. Do 2000 roku ogólne obroty importowo-eksportowe całego regionu wyniosły 130 mln dolarów, w tym eksport 113 mln dolarów. W 2000 roku Tybet przyjął 598,300 gości, w tym 148,900 było gości z zagranicy.
Rząd Centralny prowadzi również politykę wsparcia dla edukacji w Tybecie, jest ona bezpłatna. Koszt pełnej edukacji, od podstawowej szkoły aż do ukończenia wyższej uczelni jest pokrywany całkowicie z kasy państwa. Oprócz tego również lecznictwo i higiena uległy widocznemu polepszeniu, dzięki temu średnie życie w Tybecie wydłużyło się od 35 lat do 67 lat.
(fot. Książę Tybetu Sozhangabu i królewna dynastii Tang Wencheng)
|
|
|
|
 |
|
|
|
 |
|
Informacja o naszej redakcji
Informacja o CRI
