| |
Różnice dzielące polskie rolnictwo od unijnego
|
|
|
 |
 |
2005-10-10 10:42:02
CRI
|
 |
|
Powierzchnia użytków rolnych w Polsce wynosi 18,6 mln ha, czyli około 60 % powierzchni kraju. W UE większy od Polski obszar użytków rolnych mają tylko dwa państwa: Francja i Hiszpania. Liczba gospodarstw w ostatnich latach maleje, a średni areał rośnie. Jednak ciągle jeszcze średnia powierzchnia gospodarstwa jest nieduża i wnosi około 8 ha, a większość gospodarstw w Polsce to gospodarstwa małe, nie przekraczające 5 ha. Istnieje przy tym znaczne zróżnicowanie regionalne.
Przeciętna wielkość gospodarstwa na północnym zachodzie Polski jest znacznie wyższa niż na południu. Struktura obszarowa gospodarstw rolnych wpływa na niski stopień specjalizacji i towarowości produkcji rolnej. Duża część gospodarstw rolnych produkuje głównie na własne potrzeby, a powstałe nadwyżki sprzedaje na rynku. Na obszarach wiejskich zamieszkuje 38,1 % ogółu ludności. Spis rolny przeprowadzony w 1996 r. wykazał, że 50,9 % ludności Polski mieszkającej na obszarach wiejskich związana była z działalnością rolniczą. W Polsce około 20 % zatrudnionych pracuje w rolnictwie. Wskaźnik ten dla krajów Unii jest niższy, choć poszczególne kraje bardzo się różnią pod tym względem. Porównywalny do polskiego wskaźnik posiada Grecja, natomiast państwa takie jak Belgia, Luksemburg, Wielka Brytania czy Szwecja mają ośmiokrotnie niższy odsetek pracujących w sektorze rolnym.
Pomimo tak dużego odsetka ludności aktywnej zawodowo w rolnictwie efektywność polskiego rolnictwa nie jest zbyt wysoka. Polska osiąga plony z upraw kształtujące się na poziomie, jaki osiągały kraje Unii w latach siedemdziesiątych. Niezadowalający jest także poziom mechanizacji naszego rolnictwa. W 1997 r. w Polsce było 1311 tysięcy sztuk ciągników, a na jeden ciągnik przypadało 10,4 ha gruntów ornych. Duża część ciągników i maszyn rolniczych w polskich gospodarstwach jest już przestarzała i wymaga wymiany. Niestety tylko około 20 % gospodarstw jest zdolne do modernizacji sprzętu we własnym zakresie. Znaczenie gospodarcze rolnictwa jest nadal duże. Wymiernym wskaźnikiem, który to obrazuje jest udział rolnictwa w tworzeniu PKB. Udział polskiego sektora rolnego w tworzeniu PKB, pomimo tendencji spadkowej, jest nadal znaczący i wynosi około 5 %. W UE wskaźnik ten kształtuje się średnio na poziomie poniżej 2 %.
Polskie rolnictwo dzieli od unijnego bardzo wiele, co decyduje o możliwości sprostania konkurencji i wykorzystania szans, jakie daje integracja z Unią. W sposób syntetyczny różnice te obrazuje porównanie wielkości statystycznego gospodarstwa, wartości jego produkcji, poniesionych kosztów oraz uzyskanego dochodu rolniczego (tabela 1).
Różnice między rolnictwem polskim i unijnym w zakresie wielkości gospodarstw, ich produkcyjności, uzbrojenia pracy i jej wydajności, a także efektywności produkcji, poziomu i struktury jej kosztów są bardzo duże. Do tego dochodzą ogromne różnice w organizacji i sprawności funkcjonowania rynku, a także wielkości wsparcia udzielanego rolnictwu. Konsekwencją są różnice w wielkości uzyskiwanych dochodów rolniczych w przeliczeniu na gospodarstwo, jednostkę powierzchni lub jednego zatrudnionego. Jeśli jednak uwzględnić wielkość dochodów rolniczych oczyszczonych z subsydiów, uzyskane z 1 ha ziemi użytkowanej rolniczo są one prawie równe. Porównanie tych liczb wskazuje, co decyduje o przewagach i słabościach sektora rolniczego. Wskazuje także problemy, które należy rozwiązywać, aby zrównywać ekonomiczne warunki produkcji rolniczej w Polsce z unijnymi.
|
|
|
|
 |
|
|
|
 |
|
Informacja o naszej redakcji
Informacja o CRI
