|
Znaczenie rytuałów i obrzędów w dawnych społeczeństwach słowiańskich I
|
|
|
|
|
2006-06-14 09:41:48
CRI
|
|
|
Na stronie internetowej CRI zamieszczacie prace studenckie chińskich polonistów w "Forum Chińskich polonistów" o różnych tematach związanych z kulturą Polski. Postanowiłem wyslać swoją pracę która kiedyś napisałem pt:"Znaczenie rytuałów i obrzedów w dawnych społeczeństwach słowiańskich".
Jeśli chcecie i uznacie że ta praca jest ciekawa to możecie ją umieścić na waszej stronie.
Mateusz Szafran
Znaczenie rytuałów i obrzędów w dawnych społeczeństwach słowiańskich (I)
Na kształt obrzędowości danej grupy wpływ mają dwa elementy zewnętrzny i wewnętrzny. Uwarunkowania wewnętrzne odzwierciedlają kolejne etapy międzyludzkich stosunków produkcyjnych i odpowiadających im systemów wartości. Wpływy zewnętrzne to procesy przenikania do danej kultury form obyczajowych i obrzędowych dotychczas obcych dla tej społeczności. Kultura europejska charakteryzuje się tym że wyrosła na gruncie kultur chłopskich(kultury ludowej), a swój dzisiejszy kształt uzyskała dzięki procesowi dyfuzji kulturowej. Jest to proces polegający na przenikaniu pewnych elementów kulturowych, właściwych danemu nurtowi w obręb innych kultur. Dyfuzja kulturowa w hierarchiczno stanowej kulturze miała charakter dwustronny .Obrzędy rytuały, święta przenikały się w obrębie trzech kultur chłopskiej, mieszczańskiej i szlacheckiej. "Kultura chłopska, mieszczańska, szlachecka...Wszystkie te nurty kultury żyły jednak nie tylko obok siebie w stanie izolowanym , ale tak że z sobą, a pod niektórymi względami także w swoistej symbiozie. Przejawem tej symbiozy był jeden z podstawowych procesów kulturotwórczych...dyfuzja kulturowa" . Proces polegający na przenikaniu pewnych elementów kulturowych, właściwych danemu nurtowi w obrębie innych nurtów kultury. Dyfuzja kulturowa w hierarchiczno stanowej strukturze społecznej miała charakter dwustronny. Ludowe pieśni i tańce, obrzędy, nawzajem przenikały się. Dyfuzja kulturowa była elementem towarzyszącym cały czas dziejom kultury chłopskiej i kultury całego społeczeństwa.
W społeczeństwach słowiańskich możemy wyodrębnić dwa rodzaje form obrzędowych. Pierwszą formą obrzędową stanowią obrzędy rodzinne posiadające ścisły związek z ważnymi wydarzeniami zachodzącymi w życiu rodzinnym. Szczególne w tym względzie miejsce zajmowały obrzędy podkreślające czynnik wspólnotowy i egzystencjalny : posiadające związek z narodzinami dziecka , jego inicjacją społeczną, zawarciem związku małżeńskiego czy śmiercią członka wspólnoty. Jedną z starosłowiańskich obrzędowości rodzinnych jest uroczystość zawarcia związku małżeńskiego, wydarzenie to pojmowano jako symboliczny akt kupna żony zwany wianem. W czasach późniejszych termin ten uległ przewartościowaniu na wyprawę otrzymaną od rodziców przez pannę młodą. "We wszystkich epokach ślub był zawsze okazją do mniej lub bardziej uroczystych ceremonii i zabaw. Związek małżeński i powstanie nowej rodziny jest w końcu aktem społecznym dotyczącym całej zbiorowości oraz różnorodnych grup, do których należą młodzi zawierający związek, np.: grupy lokalne (klany, osiedla, dzielnice), rodzinne (w linii ojca i matki), wiekowe i zróżnicowane płciowo, wspólnoty wiernych, zrzeszenia zawodowe. Dlatego też ślub, przyjmując formę instytucjonalną, zarówno religijną, jak i świecką, implikuje uświęcenie związku. Rytuały zawarcia małżeństwa zawierają zarazem obrzędy oddzielenia i wstąpienia, często rozdzielone pewnym okresem oczekiwania (np. zaręczyny) i celibatem które poprzedzają ślub. Obrzędy oddzielenia miały zapewnić grupie powrót do równowagi, rekompensując stratę osoby, która opuszczała swój klan lub rodzinę, taką funkcje pełni wykupienie, a także przyjęcia na cześć grupy, która traci jednego z członków ...Zawarcie małżeństwa ponadto wywołuje w grupie radość. To zjawisko właśnie tłumaczą obrzędy wstąpienia towarzyszące ślubom we wszystkich kulturach."
|
|
|
|
|
|
|
|
|