8 marca w Pekinie około 3000 członków Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych wysłuchało sprawozdania wiceprzewodniczącego Stałego Komitetu OZPL Wang Zhaoguo na temat projektu nowelizacji ordynacji wyborczej. Podstawowym założeniem projektu jest zmiana sposobu ustalania liczby mandatów dla poszczególnych regionów tak, aby wyrównać proporcje między miastem a wsią. To kolejny krok na drodze udoskonalania systemu wyborczego w Chinach.
Chińskie ordynacja wyborcza obowiązuje od 57 lat. Była w tym czasie nowelizowana 5 razy. Najnowszy projekt zmian dotyczy 23 artykułów tej ustawy, czyli niemal połowy przepisów ordynacji. Wang Zhaoguo mówił:
"Celem nowelizacji jest wybieranie przedstawicieli ludowych z terenów miejskich i wiejskich w takiej samej proporcji do liczby mieszkańców. Zapewni to równowagę liczby przedstawicieli różnych regionów, różnych narodowości i różnych grup społecznych."
Dotychczas liczba mieszkańców przypadających na jeden mandat w OZPL z terenów wiejskich była czterokrotnie wyższa niż liczba mieszkańców miast przypadająca na jeden mandat. Po przyjęciu proponowanych poprawek stosunek ten zmieni się na 1:1. Xin Xiyu, rolniczka z prowincji Hubei zasiadająca już drugą kadencję w OZPL, jest zdania, że zgodnie uchwalenie nowelizacji zwiększy liczbę przedstawicieli ludowych pochodzących ze wsi. Dzięki temu problemy wsi będą lepiej artykułowane na szczeblu centralnym.
"W roku 1953, kiedy uchwalono ordynację wyborczą, w miastach mieszkało zaledwie 13,26% ludności Chin. Ze względu na fakt, że chińska klasa robotnicza skupiona była w miastach, ordynacja wyborcza przewidywała różną liczbę ludności przypadającą na jeden mandat, w zależności od tego, czy byli to mieszkańcy miast, czy wsi."
"Od roku 1995 kraj nasz przechodzi szybką industrializację i urbanizację, znacznemu podwyższeniu uległ także poziom gospodarki i kultury na wsi, znacząco zmieniły się struktury społeczne. W roku 2009 ludność miast stanowiła już 46,6% ludności kraju. Nowelizacja ordynacji wyborczej i wyrównanie liczby ludności przypadającej na jeden mandat jest w obecnej sytuacji konieczne."
Oprócz wzmocnienia zasady rowności wyborów, projekt nowelizacji zmierza również do zwiększenia ich powszechności. Według projektu, wśród przedstawicieli ludowych na każdym szczeblu powinna znaleźć się odpowiednia liczba robotników, rolników i inteligentów.
Nowelizacja ordynacji wyborczej opiera się na trzech zasadach: równości między ludźmi, równości między regionami i równości między narodowościami. Wang Zhaoguo wyjaśniał:
"Chodzi o zapewnienie równego udziału każdego regionu w organach centralnych. Każdy region, bez względu na liczbę ludności, ma mieć taką samą bazową liczbę przedstawicieli."
Projekt nowelizacji ordynacji wyborczej reguluje też pewne szczegółowe zagadnienia prawa wyborczego. Przewidziano w nim m.in. tworzenie lokali wyborczych umożliwiających tajne głosowanie, organizację spotkań kandydatów na przedstawicieli ludowych z wyborcami oraz tworzenie ruchomych lokali wyborczych. Zasiadająca w Stałym Komitecie OZPL była przewodnicząca Rady Ustawodawczej Hongkongu Fan-Xu Litai uważa, że poprawki przyczynią się do wzmocnienia sprawiedliwych i równych wyborów:
"Bardzo ważnym krokiem naprzód jest możliwość oddawania głosu w tajemnicy oraz spotkania kandydatów na przedstawicieli ludowych z wyborcami. Wybory muszą być sprawiedliwe i równe - to musi być widocze."
Chińscy eksperci są zdania, że projekt nowelizacji ordynacji wyborczej oznacza rozwój i udoskonalenie systemu wyborczego o chińskiej specyfice. 8 marca Wang Zhaoguo, wiceprzewodniczący Stałego Komitetu OZPL, objaśniał projekt nowelizacji niemal 3000 członków Zgromadzenia. To już szósty projekt nowelizacji ordynacji wyborczej w historii Chińskiej Republiki Ludowej. Głosowanie nad tym projektem zaplanowano na 14 marca.