Dynastia Xia jest pierwszą dynastią w histroii Chin, istniała ona od XXI XVI wieku p.n.e.. W czasie jej istnienia na przestrzeni 500 lat panowało 17 króli z 14 pokoleń. Główny ośrodek dynastii Xia znajduje się w dzisiejszej południowej części prowincji Shanxi, i zachodniej części prowincji Henan, czyli w środkowo-zachodniej części Chin.

Założycielem dynastii Xia jest Da Yu, historyczny bohater, który pokonał powodzie i uratował naród. Legenda mówi, że Da Yu kontrolował rzekę Żółtą, której dorzecze ciągle nawiedzały straszliwe powodziowe. Dlatego był on bardzo popularny wśród ludzi, a potem założył dynastię Xia. Powstanie dynastii Xia oznaczało zastąpienie społeczeństwa prymitywnego społeczeństwem rozwoju, od tej chwili Chiny weszły też w okres niewolnictwa.

Na schyłku dynastii Xia, na dworze panował chaos polityczny, konflikty między warstwami społecznym były coraz ostrzejsze. Ostatni król - Jie był bardzo leniwy, rozrzutny i rozpustny, nie przywiązywał żadnej uwagi do polityki. Codziennie pił i bawił się ze swoją ulubioną konkubiną Meixi, w ogóle nie dbał się o naród czy królestwo. Urzędnicy, którzy podsuwali mu propozycje, aby zajął się sprawami państwowymi, wszyscy zostali przez niego w okrutny sposób zabici. Dlatego też, wszystkie mniejsze królestwa zależne od dynastii Xia kolejno zdradziły króla. Jedno z tych królestw - Shang, skorzystało z okazji, pokonało wojska króla dynastii Xia - Jie, i obaliło dynastię Xia. Jie po ucieczce umarł na południu kraju.

Materiałów historycznych o dynastii Xia jest bardzo mało, a nawet w środwisku historyków panuje jeszcze duży spór o to, czy dynastia Xia w ogóle istniała w historii. Jednak w najbardziej prestiżowej księdze historyczej Chin - Notatkach Historycznych Shiji, wyraźnie wymienione są informacje o różnych pokoleniach tej dynastii. Archeolodzy również mają nadzieję, że będą mogli znaleźć jakieś materialno-kulturalne pozostałości z dynastii Xia i w sposób archeologiczny udowodnić jej istnienie. Obecnie więkość badaczy jest zdania, że wykopalisko "kultury Erlitou" w regionie Erlitou w prowincji Henan jest głównym przedmiotem badania "kultury Erlitou". Według danych wykopalisko „kultury Erlitou" pochodzi z około 1900 r. p.n.e. Według zapisów w Notatkach Historycznych Shiji, okres ten należy właśnie do dynastii Xia.

Na wykopalisku "Kultury Erlitou" znaleziono różne narzędzia, głównie kamienne, niektóre są jeszcze kościane, rogowe, a nawet drewniane. Znaleziono też różnorodne narzędzia z brązu - broń i naczynia, a nawet pozostałości warsztatu wyrobu narzędzi. Prócz tego znaleziono również sporo narzędzi nefrytowych o bardzo wysokiej jakości i techniki wyrobu oraz kamienne instrumenty, które pokazują, że technika i umiejętności ludzi były wówczas stosunkowo dobrze rozwinięte.

W aspekcie piśmiennictwa, warto przywiązywać największą uwagę do kalandarza dynastii Xia - Księgi Xia Xiaozheng, w której zaznaczono, że ludzie mogli już wtedy odróżniać miesiące wedug pozycji Wielkiego Wozu. Jest to najstarszy kalandarz w dziejach Chin. W tej księdze opowiada się o pozycji gwiazd, klimacie i zjawiskach naturalnych, pracy ludzkiej, sprawach społecznych w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Zapisy tej księgi pokazują poziom rozwoju rolnictwa dynastii Xia, i zachowują najstarszą, cenną wiedzę o nauce i przyrodzie.