Słowniczek
Chińskie ABC
O redakcji
O CRI
Mapa strony
 
System dziesiętny
2009-05-14 16:41:39 CRI
System dziesiętny, będący podstawą wspłczesnej nauki, pochodzi z Chin. Najstarsze jego stosowania sięgają XIV wieku p.n.e., archaicznego okresu panowania dynastii Shang, ale z pewnością używano go dużo wcześniej.

Przykłsd posługiwania się przez Chińczyków systemem dziesiętnym można ujrzeć na inskrypcji pochodzącej z XIII wieku p.n.e., w której "547dni" zapisano: "pięć setek plus cztery dekady plus siedem dni".

Poczynając od tych zamierzchłych czasów matematyka chińska miała wielką przewagę dzięki używaniu systemu dziesiętnego przy zapisywaniu liczb i przeprowadzaniu obliczeń . Jedną z przyczyn wprowadzenia tego systemu mógł być fakt, że chińczycy używali systemu hieroglifów, a nie alfabetu. W przypadku alfabetu, który ma nieuchronnie więcej niż dziewięć liter, istnieje pokusa, aby używając ich do oznaczania liczb, nie zatrzymywać się po "dziewiątce", ale iść dalej. Kiedy się to jednak uczyni, nie będzie systemu diesiętnego, który polega raczej na nadaniu "dziesiątce" jej własnego symbolu niż na stosowaniu symbolu dla „jednki" i przenoszenia go do drugiej kolumny. "Jedenaście" również będzie miało swój włany symbol i nie będzie wyrażane jako "jedna dziesiątka i jedna jedność". Starożytni Grecy używali swojej pierwszej litery, alfa, w znaczeniu "jeden", ale nie zatrzymali się na "dzięwięciu", które było literą theta, tylko szli dalej, aż do litery jota używanej jako "dziesięć".

Do obliczeń Cińczycy używali specjalnych prętów na specjalnych tablicach. "Napisanie" 10 wymagało umieszczenia pojedynczego prętu w drugiej przeródce od prawej i zostawienia pierwszej pustej w celu zaznaczenia zera. Podczas zamiany 10 na 11dokładano pojedynczy pręt do pierwszej przegródki. Aby napisać "111", pojedyncze pręty umieszczano w pierwszej, drugiej i w trzeciej przegródce. Najwyraźniej od najdawniejszych czasów system miejsc; Chińczycy umiejscawiali pręty do liczenia w odpowiednich przegródkach.

Fakt istnienia systemu dziesiętnego w Chinach od zarania chińskiej matematyki zapewnił Chińczykom znaczną przewagę, kładąc podwaliny pod większość ich późniejszych dokonań. Tej przewagi zabrakło na Zachodzie. Pierwsze dowody właściwego użycia liczb dziesiętnych w Europie znaleziono w hiszpańskim manuskrypcie z roku 976 n.e.; było to w przybliżeniu 2300 lat po najwcześniejszych chińskich dowodach stosowania tego ststemu.
Więcej na ten temat
Wasze opinie
Forum-gorące tematy
web polish.cri.cn
   Webradio
Kalendarium
Chińskie ABC
Informacje praktyczne
China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
16A Shijingshan Road, Beijing, China