"Żelazna wola i niezłomny duch doprowadzą do tego, że już wkrótce nasze samoloty pasażerskie wzbiją się w powietrze". Często słyszałem te słowa w trakcie wizyty w siedzibie firmy Chińskie Samoloty Komercyjne. To hasło odzwierciedla też dumę pracowników spółki ze swego kraju. Budowa dużego samolotu pasażerskiego pokazuje w sposób skoncentrowany potencjał przemysłowy państwa oraz jego możliwości naukowo-technologiczne.

Podczas oficjalnej prezentacji chińskiego samolotu pasażerskiego ARJ 21 pracownicy firmy byli bardzo wzruszeni. Niektórzy nawet płakali. Jako dziennikarz byłem zaszokowany tym widokiem, ale rozumiałem co czują ci ludzie. Firma Chińskie Samoloty Komercyjne rozwija konsekwentnie własne konstrukcje. Opatentowała 40 kluczowych technologii, które wykorzystywane są przy budowie samolotu C 919. Ten samolot o średnim zasięgu, jest odpowiednikiem Airbusa A 320 i Boeninga 737. Zabiera na pokład 190 pasażerów. Szef działu aerodynamiki przy Szanghajskim Instytucie Projektowania Statków Powietrznych Huang Wei z dumą powiedział nam: "zrobiliśmy wiele aby zbudować własny samolot. Stosujemy zaawansowane technologie projektowania i wykorzystujemy wiele zaawansowanych materiałów, w tym kompozyty, aby zmniejszyć ciężar samolotu i obniżyć koszty jego eksploatacji. Szczególnie ważny jest dziób samolotu. Tradycyjny, posiada dwie szklane szyby z przodu i cztery boczne. C 919 ma tylko dwie szklane szyby boczne. Jest to bardzo obecnie zaawansowana technologia, dzięki której zmniejszył się opór aerodynamiczny jego samolotu".

Huang Wei mówi: "Redukcja emisji spalin jest ważna dla zdrowia każdego z nas. Emisja dwutlenku węgla przez silniki naszych maszyn, będzie niższa o 50% w porównaniu obecnie wytwarzanymi na świecie samolotami pasażerskimi, posiadającymi taką samą liczbę miejsc. Mniejszy też będzie emitowany przez nie hałas. To jednak wymaga większych kosztów związanych z pracami rozwojowymi i zaawansowanymi technologiami. Eksperci uważają, że nowa konstrukcja skrzydeł C 919 i inne aerodynamiczne nowinki sprawią, że nawet za 10 lat samolot ten będzie miał przewagę nad konkurencją.

C 919 to duży samolot pasażerski, zbudowany zgodnie z własnym, chińskim projektem. Jego budowę zaczęto w roku 2008. Pierwszy lot planowany jest do końca 2014 r. Do eksploatacji ma on wejść w roku 2016. W czerwcu 2011 samolot pokazano na największej na świecie wystawie lotniczej – 49 Międzynarodowym Salonie Lotniczym w Paryżu, gdzie przyciągnął uwagę świata. Potem zaprezentowano go, na Azjatyckiej Międzynarodowej Wystawie Przemysłu Lotniczego i Kosmonautycznego, Salonie Lotniczym w Singapurze, na XIV Międzynarodowej Wystawie Lotniczej w Pekinie, oraz na Pokazie Lotniczym w Zhuhai. Do tej chwili firma ma na ten samolot już 215 zamówień.

Szef zakładów Jin Zhuanlong powiedział, że przy produkcji samolotu, jego firma kooperują z innymi chińskimi firmami lotniczymi, placówkami i instytutami naukowymi, uczelniami wyższymi, a także ze znanymi na świecie przedsiębiorstwami przemysłu lotniczego.

Wiceprezes Szanghajskiego Instytutu Projektowania Statków Powietrznych Han Kecen powiedział, że Chińskie Samoloty Komercyjne potrafią korzystać z międzynarodowych doświadczeń w dziedzinie zaawansowanych technologii. Mówi.

"Zatrudniliśmy Brytyjczyka, który pracował jako zastępca generalnego inżyniera w Airbusie. On doskonale wie co na danym etapie projektowania i produkcji samolotu należy robić, jak współpracować z kooperantami, itd.".

Szef firmy Jin Zhuanlong powiedział, że jego załoga to ludzie o wysokich kwalifikacjach, sama elita. Potrafią oni ze sobą współpracować i kochają to co robią. Tworzą jedną wielką rodzinę. Ojciec Zhanga Miao szefa wydziału aerodynamiki i analiz przy Szanghajskim Instytucie Projektowania Statków Powietrznych, też projektuje samoloty. Zarówno w biurze jak i w domu, ojciec i syn często dyskutują na temat pracy, i często spierają się ze sobą na temat różnych problemów projektowych. Ich koledzy przyzwyczaili się już do tego. Zhang Miao stwierdził, że dyskusje między nim a ojcem, to trochę jak spór między empirykiem a entuzjastą nowych technologii.

Ponad 40 letnia Wang Qizhi kilkanaście lat temu, razem z kolegami, zaczęła pracę w Szanghajskim Instytucie Projektowania Statków Powietrznych. Powiedziała w żartach, że czasem z kolegami z pracy spędza więcej czasu, aniżeli z własną rodziną. Jako starszy ekspert docenia jednak wkład młodych ludzi w osiągnięcia całego zespołu. Mówi, że młodzi inżynierowi są bardzo zdolni. Mają wiele nowych pomysłów i są bardzo kreatywni.

Zhang Meihong, projektantka samolotów, powiedziała, że dla kobiet branża ta może wydawać się zbyt nudna, ale ona czerpie ze swej pracy dużo rodości. Kocha samoloty i kocha przemysł lotniczy. Ma też poczucie misji, by chińskie samoloty pasażerskie wzbiły się wreszcie ku niebu.

Budowa samolotu to długi proces. Pracownicy tutejszego przemysłu lotniczego doświadczyli zarówno goryczy porażki, jak i radości z sukcesów. Zdają sobie bowiem sprawę z własnej niedoskonałości. Jin Zhuanlong stwierdził, że istnieje nadal spory dystans dzielący chiński przemysł lotniczy od światowego. Firma Chińskie Samoloty Komercyjne jest głównym rodzimym producentem dużych samolotów dla lotnictwa cywilnego. Realizuje marzenia mieszkańców Chin, którzy oczekują, że ich samoloty pasażerskie szybko wzbiją się w powietrze!".