Przed chwilą usłyszeli państwo pieśń Xinjiang, jedynej w tym regionie tradycyjnej operowej pieśni śpiewanej w języku Han, wpisanej na listę narodowego niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
74-letny Guo Tianlu mówi:
„Pieśni Xinjiang powstały ponad 100 lat temu, pod koniec panowania dynastii Qing. Ludność narodowości Han, Hui, Xibo są miłośnikami tych pieśni wykonywanych także przez zespoły chóralne. Muzyka ich jest piękna, ponieważ została oparta na utworach z lokalnych oper, typowych dla prowincji Shaanxi, Gansu i Qinghai w północno- zachodnich Chinach. Jednak przyswoiła ona sobie też wiele elementów muzyki mniejszości narodowych.
W pierwszym roku panowania cesarza Guangxu z dynastii Qing gubernator Shaanxi i Gansu Zuo Zongtang poprowadził wojska na wyprawę wojenną na zachód w wyniku czego żołnierze pochodzący z tych prowincji, a wraz z nimi liczni handlowcy i artyści ludowi napłynęli do Xinjiangu. Wraz z ich przybyciem upowszechniła się w tym regionie ich kultura, w tym pieśni i opera. Razem stworzyło to nową jakość. Tak właśnie powstały pieśni Xinjiang.
Są one popularne głównie na terenach zamieszkałych przez narodowości Han, Hui i Xibo w obwodach Hami i Balikun w części wschodniej Ujgurskiego Regionu Autonomicznego Xinjiang, w okolicach takich miast jak: Urumczi, Chanji, Yili i Tacheng w północnej części Xinjiangu, w mieście Kuerle, i Autonomicznej Prefekturze Narodowości Hui Yanqi. Artyści występujący w przedstwieniach mówią chińskim dialektem. Libretto i melodia stapiają się z miejscowymi językami oraz z muzyką różnych grup etnicznych.
W czasie ponad 100 lat, pieśni Xinjiang przeszły kilka wzlotów i upadków.
Współpracownik profesora Instytutu Sztuki w Xinjiangu pani Xu Yumei mówi:
„W latach 30. ubiegłego wieku pieśni te osiągnęły pierwszy w swym rozwoju punkt kulminacyjny. W tamtych latach pojawiło się wielu znanych artystów. Po powstaniu ludowych Chin nastąpiła nowa kulminacja. Prawie w każdym powiecie istniały i działały bardzo aktywnie amatorskie trupy ludowe. W roku 1959 w prefekturze Changji powstał profesjonalny zespół pieśni Xinjiang. Wkrótce po założeniu zespołu nastały lata rewolucji kulturalnej. W ciągu 10 lat opera zniknęła, aby odrodzić się ponownie na początku lat 80. ubiegłego stulecia. W powiecie Hutubi powstał zespół teatralny wykonujący pieśni Xinjiang".
Najlepsza i najsłynniejsza jest obecnie Trupa Teatralna Pieśni Xinjiang w prefekturze Changji. W roku 1991 zespół otrzymał tytuł „Pierwszej Trupy Teatralnej" przyznany przez Ministerstwo Kultury Chin. Na przestrzeni przeszło 30 lat wystawił on 100 różnych przedstawień, i dał na wyjeździe ponad 300 występów.
Jednak pojawia się pytanie, czy pieśni te przetrwają? Rozwój podobnych trup teatralnych jest narażony na niedobór funduszy i brak nowych, młodych artystów. W miarę szybkiego rozwoju radia, telewizji i innych środków masowego przekazu pieśni Xinjiang straciły na atrakcyjności, zwłaszcza wśród młodego pokolenia. Starzy artyści stopniowo wymierają, albo z powodu zaawansowanego wieku przestają koncertować. Dlatego opracowany został plan ratowania tej tradycji. W powiecie Huocheng przy prefekturze Yili miłośnik pieśni Xinjiang Zhou Yufeng, w ciągu kilkunasta lat zebrał wśród lokalnych artystów ludowych wiele zapomnianych utworów. Mówi:
„W Xinjiangu tylko niektórzy starsi potrafią śpiewać te pieśni. Wszyscy oni są analfabetami. Powiedziałem sobie, że trzeba jak najszybciej uratować od zapomnienia ten skarb sztuki ludowej. Od początku lat 90. ubiegłego wieku zacząłem je zbierać i zapisywać. W ciągu kilkunastu lat rozmawiałem kolejno z prawie wszystkimi znanymi artystami w różnych regionach. Niektórzy z nich już nie żyją".
Teraz, nie tylko na wsi, ale nawet w stolicy regionu Urumczi, pieśni Xinjiang znów są coraz częściej wykonywane.
Ich miłośnik z powiatu Mulei, Zhang Chengle mówi:
„Pieśni te mają charakterystyczne cechy. Mówią one o lokalnych sprawach i mają piękną melodię. Lubią je zwłaszcza ludzie ze wsi".
Współpracownik profesora Instytutu Sztuki w Xinjiangu Xiu Yumei stwierdziła, że pieśni te poczatkowo śpiewali głównie emigranci, a teraz stały się popularne wśród innych grup. Dlaczego ludzie tak je lubią? Ponieważ, sami utożsamiają się z tą kulturą.
20 maja 2006 roku pieśni wpisano w pierwszej kolejności na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Współpracownik profesora Instytutu Sztuki w Xinjiangu pani Xiu Yumei stwierdziła:
„To, że pieśni Xinjiang znalazły się w pierwszej kolejności na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego, potwierdziło, że władze przywiązują bardzo dużą wagę do dziedzictwa narodowego i kulturowego ludzi pochodzących ze wszystkich grup etnicznych zamieszkałych w Xinjiangu".
Upłynęło już przeszło 100 lat, a pieśni te jak odrodzone stare drzewo nadal są pełne życia.