Komentarz: Chiny wspierają rosyjsko-ukraińskie rozmowy pokojowe

8 marca w czasie wideoszczytu z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem i kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem, przewodniczący Chin Xi Jinping powiedział, że Chiny głęboko ubolewają z powodu wybuchu wojny na kontynencie europejskim, wspierają Rosję i Ukrainę w przezwyciężaniu trudności, aby oba kraje „osiągnęły pokój na drodze negocjacji”. Chiny wspierają Francję i Niemcy w ustanowieniu zrównoważonych, skutecznych i trwałych ram bezpieczeństwa europejskiego, opartych na europejskich interesach i cieszą się, że Europa, Rosja i USA oraz NATO prowadzają równy dialog.

Ewolucja sytuacji na Ukrainie ma bardzo złożone historyczne przyczyny, które są wynikiem kompleksowego oddziaływania różnych czynników. Wśród nich NATO, na czele ze Stanami Zjednoczonymi, ponosi tutaj bezsprzeczną odpowiedzialność. Po zakończeniu zimnej wojny Stany Zjednoczone pięciokrotnie popierały ekspansję NATO na wschód i nieustannie niszczyły środowisko bezpieczeństwa wokół Rosji. Ostatnio analitycy, tacy jak słynny amerykański publicysta Thomas Friedman i amerykański politolog John Mearsheimer, zwrócili uwagę, że za konflikt rosyjsko-ukraiński powinny odpowiedzieć przede wszystkim Stany Zjednoczone.

Jako stały członek Rady Bezpieczeństwa i odpowiedzialne państwo, Chiny wielokrotnie prezentowały swoje stanowisko w sprawie Ukrainy, wyrażając chęć odgrywania konstruktywnej roli w przekonywaniu obu stron do rozmów pokojowych. Podczas rozmowy z przywódcami Francji i Niemiec, Xi Jinping powtórzył, że należy szanować suwerenność i integralność terytorialną wszystkich krajów, przestrzegać celów i zasad Karty Narodów Zjednoczonych, poważnie traktować uzasadnione obawy dotyczące bezpieczeństwa wszystkich krajów oraz wspierać wszystkie wysiłki na rzecz pokojowego rozwiązania kryzysu. Strona chińska uważa, że obecnym priorytetem jest zapobieganie eskalacji napięcia, a nawet nie dopuszczenie do wymknięcia się sytuacji spod kontroli, dlatego Chiny wystąpiły z sześciopunktową inicjatywą dotyczącą sytuacji humanitarnej na Ukrainie, wyrażając chęć udzielenia dalszej pomocy humanitarnej Ukrainie.

Stanowisko Chin jest słuszne i uczciwe. Chiny starają się z całej mocy promować pokój i rokowania pokojowe, aby pobudzić polityczne rozwiązanie kwestii ukraińskiej. Czy to w rozmowach telefonicznych z prezydentem Rosji Władimirem Putinem, czy podczas rozmowy z przywódcami Francji i Niemiec, Xi Jinping zawsze podkreślał swoje poparcie dla rozmów pokojowych między Rosją a Ukrainą.

Obecnie Rosja i Ukraina przeprowadziły trzy rundy negocjacji i choć istnieją oczywiste różnice stanowisk, osiągnięto pewien konsensus w kwestiach humanitarnych. Im trudniejsza jest sytuacja, tym bardziej potrzebne jest prowadzenie stałych rozmów pokojowych. Im większe różnice, tym więcej należy poświęcić czasu na negocjacje. W tym celu Chiny wzywają do wspólnego wsparcia Rosji i Ukrainy w utrzymaniu dużej częstotliwości prowadzonych negocjacji oraz wzywają do maksymalnej powściągliwości, aby zapobiec wybuchowi kryzysu humanitarnego na dużą skalę. Chiny uważają, że zastosowane sankcje są szkodliwe dla wszystkich stron.

Przywódcy Francji i Niemiec stwierdzili, że Europa stoi w obliczu największego kryzysu od czasów II wojny światowej. Obecne zagrożenia geopolityczne w Europie rosną, miliony ukraińskich uchodźców napływają do sąsiednich krajów, a kryzys uchodźczy prawdopodobnie będzie się nadal rozwijał. Ponadto Zachód nałożył na Rosję różne sankcje, a ryzyko ich oddziaływania przenosi się również na cały świat, poważnie wpływając na światową gospodarkę, która z trudem ożywia się po zawirowaniach wywołanych przez epidemię wirusa Covid-19.

W obliczu różnych wyzwań Xi Jinping podkreślił, że Chiny popierają Francję i Niemcy, aby działały zgodnie z interesami Europy, chroniły trwałe bezpieczeństwo europejskie i utrzymywały strategiczną niezależność. Ma to kluczowe znaczenie, dla przemyślenia przez UE obecnego kryzysu i zareagowania na niego.

Z jednej strony Francja i Niemcy jako „lokomotywy” UE powinny działać ostrożnie i unikać eskalacji sytuacji poprzez wprowadzanie sankcji. Z drugiej strony, w obliczu wpływu kryzysu na geopolityczną strukturę Europy, sama Europa musi z racjonalnej perspektywy, zmierzyć się z prawdziwym źródłem kryzysu na Ukrainie. Długofalowe bezpieczeństwo Europy można zagwarantować tylko wtedy, gdy zainteresowane strony prowadzą ze sobą równy dialog i promują ustanowienie zrównoważonych, skutecznych i trwałych europejskich ram bezpieczeństwa.