Czy powrót przysposobienia obronnego do szkół uchroni Polskę przed widmem wojny?
Zgodnie z zapowiedzią ministra Czarnka od 1 września „zdecydowanie zmieni się edukacja dla bezpieczeństwa”. Minister ogłosił, że w ramach zajęć „znanych nam z przysposobienia obronnego z ubiegłych lat” powinno się odbywać „strzelanie na strzelnicach i zapoznawanie się z bronią”. „Po to, żeby rzeczywiście spowodować, by Polacy umieli się obronić w sytuacji, kiedy będzie takie realne zagrożenie.”
Od 1 stycznia 2010, na mocy ustawy z 9 stycznia 2009 r. został zniesiony obowiązek służby wojskowej. Zrezygnowano z przymusowego poboru do wojska na rzecz profesjonalizacji armii zawodowej. Dawniej szkolenia wojskowe organizowane były dla studentów, a w ramach obowiązku szkolnego wiedza z przysposobienia obronnego ograniczała się głównie do teorii. Nasuwa się zatem pytanie w jakim wieku można rozpocząć szkolenie wojskowe, aby nie wyrządzić szkód w rozwoju społecznym dziecka.
W celu zwiększenia obronności państwa, być może należałoby sięgnąć do innych wzorców, wychodząc poza ramy pruskiego modelu edukacji?
W Izraelu wszyscy obywatele podlegają powszechnemu poborowi do wojska, a większość przechodzi szkolenie wojskowe. Istnieje zunifikowane dowództwo obrony, zwane Zahal, z trzema rodzajami służb – piechotą, marynarką wojenną i lotnictwem. Po odbyciu służby wojskowej żołnierz może rozpocząć naukę w szkole dla podoficerów. Następnie wybrani podoficerowie odbywają krótkie szkolenie w Szkole Podchorążych. Armia prowadzi program kadetów w dwóch krajowych szkołach średnich, gdzie chłopcy spędzają wakacje na czynnej służbie, a po ukończeniu studiów otrzymują stopień kaprala.
Wprowadzając przysposobienie obronne do szkół w Polsce, warto może skorzystać z chińskiego modelu kształcenia w tym zakresie.
Kształcenie i szkolenie wojskowe w Chinach obejmuje edukację obronną, zgodnie z wymogami Ustawy o służbie wojskowej Chińskiej Republiki Ludowej i Rozporządzeniem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin w sprawie reformy systemu edukacji. Zgodnie z Ustawą Chińskiej Republiki Ludowej o edukacji w zakresie obrony narodowej uczniowie, gimnazjaliści i studenci powinni odbyć szkolenie wojskowe w momencie rozpoczęcia semestru lub po narodowym święcie z okazji proklamowania Chińskiej Republiki Ludowej, obchodzonym 1 października.
W ramach szkolenia młodsi uczniowie ćwiczą podstawową formację i marsz. Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych ćwiczą ewakuację. Na tym etapie wprowadza się również elementy obrony narodowej. Studenci studiów licencjackich przechodzą formalne szkolenie wojskowe i ewakuację w nagłych wypadkach.
Przygotowanie obywateli do obrony własnego kraju z pewnością ma sens i dlatego warto rozważyć korzystanie z doświadczeń innych narodów.
Agnieszka Wu-Skawińska