|
 |
| (GMT+08:00)
2004-02-17 09:51:44
|
 |
|
Wielki Mur Chiński
CRI
Budowę wielkiego muru chińskiego rozpoczęto mniej więcej w V wieku p.n.e. w okresie zwanej w historii Chin epoki Wiosny i Jesieni i epoki Walczących Królestw. W tym okresie Chiny podzielone były na wiele państewek-księstw. Te państwa, które były najbardziej wysunięte na północ jak Yan, Zhao, Qin, często były zagrożone napadami silnego koczowniczego plamienia Hunów, którzy w niewolę, niszcząc rozwiniętą gospodarkę Chin.
W celu obrony przed napaścią Hunów i innych plemion północnych, władcy tych państw zaczęli budować mury obronne, obsadzili tam wojska, które trzymały straże. W roku 221 p.n.e. Qin Shi Huang jako władca pierwszego w dziejach Chin zjednoczonego cesarstwa chińskiego nie mógł oczywiście pozostać obojętny na częste najazdy koczujących na północy Hunów. Gdy więc jego władza stopniowo się ustabilizowała, w latach 215-214 p.n.e. wysłał na północ prezciwko Hunom 300-tysięczną armię pod wodzą generała Meng Tiana i zdobył tereny Honan tworząc 44 powiaty, do których zesłano przestępców na osiedlenie. Jednocześnie, chcąc zabezpieczyć się przed dalszymi napadami Hunów i innych koczowniczych plemion, połączył i znacznie przedłużył odcinki muru na północy, wybudowane przez państwa Qin, Yan, Zhao, tworząc nowy mur ciągnący się na przestrzeni 5000 li od Lingtao (prow. Kansu) na zachodzie, do Liaotungu na wschodzie. Jest to właśnie Wielki Mur Chiński ? jedna ze słynnych budowli świata starożytnego. Odegrał on poważną rolę dziejową w umocnieniu obrony Chin na północnym zachodzie. Budowa Wielkiego Muru Chińskiego była wielką zasługą historyczną cesarza Qin Shi Huanga.
Od czasów Qin Shi Huang do dynastii Ming, na przestrzeni 1700 lat, wielokrotnie odbudowano, rozbudowano i przedłużono mur. Za panowania Wu Di dynastii Han przedłużono go o 100 li na zachód. A największe jego poszerzenie, umocnienie i ulepszenie nastąpiło w okresie dynastii Ming.
Władcy Mingów, aby bronić kraju przed napaścią Mongołów z północy, w ciągu dwustu kilkudziesięciu lat swych rządów, nie przerywali robot w odbudowie, poszerzaniu i polepszaniu stanu wielkiego muru. Nie ma ani jednej monarchii po Qin ShiHuang, która by mogła porównać się z dynastią Ming w wysiłkach włożonych do odbudowy i rozbudowy muru. Mur mingowski liczył 12700 li czyli 6350 km zaczynając się od brzegu rzeki Amnok-kan na wschodzie, kończące się Bramą jiayu-guan stanowią zasadniczą i mocniejszą część całego muru. A najmocniejsze kawałki znajdują się na północ od Pekinu (stolicy Mingów) na górze Badaling.
Można powiedzieć, że budowa wielkiego muru chińskiego rozpoczęła się za dynastii Tsin, a jej całkowite wykonanie nastąpiło w okresie panowania dynastii Ming. Budowa trwała mniej więcej - 17 wieków.
Przed dynastią Ming, mur zbudowany w zasadzie z gliny i kamieni. Natomiast mur mingowski wykonany już głównie z wielkich kamieni ciotonicznym i cegieł, i odznaczył się znacznie wyższym architektonicznym i dużą większą skutecznością obronną. Weźmy na przykład odcinek na Bataling, który jest dziś otwart dla zwiększających. Przeciętna jest wysokość sięga 7.8 m, szerokość u dołu - 6.5 m, na górze 5.8 m. Sam mur jest bardzo mocny i trwały. Z obu stron jest wykonany z wielkich prostokątnych kamieni, środek zaś wypełniony jest kamieniami mieszanymi z ziemią. Od strony ściany wewnętrznej co pewien odcinek są schody prowadzące na powierzchnię muru. Powierzchnia muru to równe chodniki lub schody (w miejscach stromych) z kilku warstw cegieł. Chodniki mają 5 m szerokości, po nich mogą maszerować żołnierze w 10 kolumnach lub jeździć w 5 kolumnach konno. Parapaty wewnętrzne mają metr wysokości, a parapaty zewnętrzne mają 2 matry wysokości, a na nich w regularnych odcinkach są otwory obserwacyjne i strzelnice. Na powierzchni muru co jakieś 250 metrów jest wieża obserwacyjna, która składa się z dwóch kondygnacji. Górna część to miejce dla straży, a na dole jest pomieszczenie dla kilkunastu osób.
Warto także powiedzieć kilka słów o wieżach sygnalizacyjnych czyli alarmowych wzniesionych na samym murze lub na górze, które służyły do przekazawania wiadomości alarmowych o przybyciu nieprzyjaciół. W czasach, kiedy nie było jeszcze łączności telegraficznej, sygnałem było zapalenie ognia (w nocy) lub wypuszczenie dymu (w dzień). Kiedy na jednej wieży zapala się ogień czy dym alarmowy, momentalnie zapala się i na odległość tysięcy li. W roku 1466 ustalono także oto reguły: o przybyciu stu wrogów sygnalizuje się jednym ogniem i jedną salwą armatnią, o przybyciu 500 wrogów ? 2 ognie i 2 salwy. Trzy ognie i trzy salwy informują już o nadejściu tysięcznej armii wroga, a kiedy liczba napastników przekroczyło 10 tysięcy, trzeba już było zapalić 5 ogni i dać zarazem pięć salw armatnich.
Wielki Mur Chiński wznosi się na wysokich, często stromych górach lub pustynnych stepach. Warunki budowy były wyjątkowo trudne. Przecież każdy kamień na odcinku Bataling ma 2 metry długości i waży ponad tysiąc kg. Wykonanie takiej olbrzymiej budowy w okresie, kiedy nie było współczesnych urządzeń budowlanych ani środków transportowych to naprawdę wspaniałe osiągnięcie budownictwa starożytnych Chin i świadczy o wielkiej umiejętności i ogromnych wysiłkach chińskiego ludu pracującego.
Brama Jiu yung-guan to jedna z licznych bram muru, które były właściwie twierdzami w ważniejszych miejscowościachstrategicznych. Obecna brama Kiu Jung-guan i jej przyległe zabudowania ochodzą z okresu Ming. Znajduje się na północ od Pekinu w odległości około 50 km od miasta. Ważną zabytkową budowlą w obrębie bramy Kiujung-guan jest taras z białego ścianach tarasu znajdują się piękne płaskorzeźby i posągi buddyjskie o wysokiej wartości artystycznej. Na szczególną uwagę zasługuje wyryty tybetańskim, mongolskim, ujgórskim, chińskim oraz języku Sisia. Jest to bezcenny document dla językoznawców.
Wzgórze Bataling to niezwykle ważne miejsce strategiczne w obronie Północnej granicy kraju. We wszystkich okresach kolejnych dynastii zawsze tu stacjonowały liczne wojska. Jest to bowiem jedyne wejście z północy do małej równiny pekińskiej. Na Batalingu jest też brama. Napisy wyryte na bramie mówią najlepiej o militarnym znaczeniu Batalingu, bo brzmią one tak: "Zewnętrzna brama Kiujung" i "Klucy do p\;nocnej bramy".
Jak wyżej powiedziano, wielki mur chiński zbudowany był dla obrony państwa Hanów przed napadami północnych plemion. Na przestrzeni 2000 lat, toczyły się koło tego muru niezliczone wojny i bitwy. Obecnie, w epoce nowych, socjalistycznych Chin, wszystkie narodowości - Hanowie, Mongołowie, Ujgórowie i inne żyją w wielkiej wspólnocie jedności i zgody narodowej, jaką jest Chińska Republika Ludowa. Wspólnymi wysiłkami budują dziś socjalizm na rozległych ziemiach chińskich. Wielki Mur Chiński stracił na zawsze wszelkie znaczenie obronne i character militarny. Jest on dziś tylko zabytkiem historycznym, który przypomina zwiedzający o kilkutysiącletniej kulturze naszej ojczyzny i gigantycznych, epokojowych prezmianach, jakie zaszły po utworzeniu Chińskiej Republiki Ludowej.
|
|
|
