|
 |
| (GMT+08:00)
2004-06-07 14:57:27
|
 |
|
Węgry
CRI
WĘGRY, państwo w środk. Europie.
Informacje ogólne
Stolica: Budapeszt
Powierzchnia: 93 tys. km2
Ludność: 10,1 mln mieszkańców (1997)
Język urzędowy: węgierski
Jednostka monetarna: forint
Święto narodowe: 20 sierpnia ? Dzień Świętego Stefana, założyciela państwa węgierskiego
Podział administracyjny: 19 komitatów i 1 miasto wydzielone (Budapeszt)
Granica: ze Słowacją, Ukrainą, Rumunią, Serbią i Czarnogórą, Chorwacją, Słowenią i Austrią
Ludność
Około 98% (1992) ludności stanowią Węgrzy; spośród mniejszości nar. najliczniejsi są Cyganie (ok. 143 tys. osób, rozproszeni na terenie całego kraju), Niemcy (ok. 31 tys., zamieszkują gł. Średniogórze Zadunajskie), Słowacy (ok. 10 tys., Średniogórze Północnowęgierskie) oraz Żydzi, Chorwaci i Rumuni. Około 64% ludności to katolicy, 23% protestanci (gł. ewangelicy reformowani i metodyści), 0,9% wyznawcy judaizmu, 0,5% prawosławni; ponad 11% ludności nie deklaruje żadnej przynależności wyznaniowej. Powolny, stały spadek liczby ludności; 1980?94 liczba ludności zmniejszyła się z 10,7 mln do 10,3 mln w wyniku ujemnego, jednego z najniższych w Europie, przyrostu naturalnego (?3,1?, 1994); struktura wiekowa ludności jest typowa dla społeczeństw starzejących się: 18,6% w wieku do 14 lat, 67,5% w wieku od 15 do 64 lat i 13,9% powyżej 64 lat; przeciętna długość życia: 65 lat mężczyźni i 74 lata kobiety. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 110 mieszk. na km2; najwięcej ludności skupia się w środk. i pn. części kraju, najsłabiej są zaludnione regiony pd.-wsch.; w miastach mieszka 64% ludności; największym miastem jest Budapeszt (prawie 2 mln mieszk.), inne większe m.: Debreczyn (powyżej 200 tys.), Miszkolc, Segedyn, Pecz, Győr. W usługach pracuje 45% ludności zawodowo czynnej, w przemyśle i budownictwie 40%, w rolnictwie pozostała część; 1992 bezrobotni stanowili 12% ludności zawodowo czynnej, 1994 ? 11,3%.
Gospodarka
Znajduje się w okresie przejściowym ? od centralnie planowanej do rynkowej; do 1989 sektor państw. wytwarzał ok. 95% wartości produkcji przem. i 99% rolnej; od 1990 następuje powolny proces prywatyzacji przedsiębiorstw państw., gł. małych i średnich, oraz tworzenie prywatnych gospodarstw rolnych w wyniku parcelacji gospodarstw państwowych. Stabilizacja polit. oraz ulgi podatkowe dla inwestorów zagr. przyczyniły się do największego wśród eur. krajów postkomunist. napływu kapitału zagr. ? ponad 7 mld dol. USA w latach 1990?93; do gł. inwestorów zagr. należą: General Electric, Suzuki, General Motors, Siemens, Ford, Philips, Alcoa (amer. koncern aluminiowy) i Henkel (austr. firma chem.). Od pocz. lat 90. trwa recesja gosp. (1991 produkt krajowy brutto zmniejszył się o 12%, 1992 ? 3%, 1993 ? 0,9%) związana ze spadkiem eksportu, bankructwem wielu zakładów przem., zwł. przemysłu ciężkiego, jak również nowo powstałych gospodarstw rolnych; niekorzystnie na gospodarkę wpływa duże zadłużenie zagr. (25 mld dol. USA, 1993), na którego obsługę przeznacza się ok. 10% produktu krajowego brutto; 51% produktu krajowego brutto wytwarzają usługi (gł. turystyka), 34% ? przemysł wraz z budownictwem, 7% ? rolnictwo; produkt krajowy brutto na 1 mieszk. 1993 wynosił 3703 dol. USA.
|
|
|
