|
Esperanto dla wszystkich - Lekcja 27
Przyjemnie jest omawiać cechy i skłonności. Zwłaszcza cudze. A więc nie żałujmy sobie! Przeczytajmy i przetłumaczmy tekst:
Sinjoro X estas silentema, laborema kaj ?parema. Laboremo kaj ?paremo estas admirindaj ecoj. Edzino de sinjoro X estas kolerema kaj kverelema. ?ia beleco estas tiel granda, kiel ?iaj animaj difektoj. Se la virinoj ne estus tre babilemaj, la infanoj neniam ellernus paroli. Mi dissendis ?iujn esperantajn po?tkartojn. Belulino disdonas ?armajn ridetojn. Kiam vi deklamas al mi komplimentojn, mi fari?as dormema. Marek dis?iris sian novan pantalonon. Kiu disvastigas tiajn humora?ojn? Esperanta disa?digejo. tłumaczenie
No jak poszło? To świetnie! Teraz, zaglądając do nowych słówek, przetłumaczymy sobie jeszcze raz dzisiejszą lekcję. Ale tak już "na mur marmur", dobrze?
Oto nowe słówka:
|
admiri - podziwiać
animo - dusza
babilema - gadatliwy
beleco - piękność
belulino - ślicznotka, "babka"
deklami - deklamować
difekto - wada, defekt
disa?digejo - rozgłośnia
disdoni - rozdać
dissendi - rozesłać
dis?iri - rozedrzeć
disvastigi - rozprzestrzeniać |
|
disvendi - rozsprzedać
dormema - senny
eco - cecha
ellerni - wyuczyć się
humora?o - humoreska, dowcip
kolerema - skłonny do gniewu
kverelema - kłótliwy
laboremo - pracowitość
laborema - pracowity
silentema - skłonny do milczenia, małomówny
?paremo - oszczędność
?parema - oszczędny |
Jeszcze tylko cztery łyki gramatyki:
Przyrostek "em" wskazuje świadomą lub nieświadomą skłonność, chęć do czegoś. Np.:
|
ami - kochać
mensogi - kłamać
emo - skłonność |
|
amema - kochliwy
mensogema - kłamliwy |
Przyrostek "ec" - wyraża pojęcie oderwane. Np.:
|
bona - dobry
libera - wolny
eco - cecha |
|
boneco - dobroć
libereco - wolność |
Przedrostek "dis" - wyraża rozdzielenie, rozłączenie. Np.:
|
semi - siać
iri - iść
disa - rozbieżny, oddzielny |
|
dissemi - rozsiewać
disiri - rozchodzić się |
W tym miejscu nie od rzeczy będzie powiedzieć, że w esperancie używa się tylko jednego przeczenia, a nie dwóch, jak w języku polskim. Np: po polsku mówimy - "nie kocham nikogo", a po esperancku "kocham nikogo", gdyż sam wyraz "nikogo" jest już wystarczającym przeczeniem.
A teraz to samo po esperancku: "mi amas neniun" a nie, broń Boże: "mi ne amas neniun", gdyż to by znaczyło, że kogoś jednak kocham.
W świetle tych mądrości jasne się staje wyrażenie zawarte w czytance "infanoj neniam ellernus paroli".
|
