|
 |
| (GMT+08:00)
2005-03-15 18:25:33
|
 |
|
Chrześcijańskie znaczenie bitwy legnickiej
CRI
W końcu książę i jego wojsko przegrał i Henryk zginął. Po odejściu Mongołów żona i matka Henryka znalazły ciało jego na pobojowisku i pochowały je we wrocławskim kościele franciszkanów. Na miejscu, gdzie zginął książę, założono kaplicę z niewielkim konwentem benedyktynów. Z bitwą pod Legnicą jest związane powstanie klasztoru w Krzeszowie. Do jego fundacji doprowadziła w rok po bitwie wdowa po Henryku Pobożnym, księżna Anna.
Zadziwiające, że wokół tragicznej i bohaterskiej śmierci Henryka nie rozwinął się ani kult męczennika, poległego za wiarę, ani legenda rycerska. Potomkowie księcia, zajęci walką o spadek po nim, zapomnieli o jego celach politycznych, nie potrafili też wykorzystać propagandowo jego śmierci w obronie chrześcijaństwa. Tylko w "Kronice polskiej", powstałej w osiemdziesiątych latach XIII w., zapewne pod auspicjami Henryka Probusa, epitet beatus princeps mógłby być świadectwem planowanej przez wnuka rozbudowy kultu. Ale jedyny to przykład. Zwykle określa się Pobożnego jako "księcia Henryka zabitego przez Tatarów". Dla późniejszych historyków pozostawał w cieniu swego wielkiego ojca.
Oczywiście nie brakowało wysokiej oceny dla Henryka Pobożnego i tej bitwy, zwłaszcza między chrześcijanami. Bitwa legnicka żyje w historycznej pamięci polskiego narodu. Przypomniał ją i podkreślił jej znaczenie pierwszy w dziejach papież Słowianin, Polak Jan Paweł II . Stało się to podczas historycznej apostolskiej wizyty Ojca Świętego w Legnicy, dnia 2 czerwca 1997 r. Oto słowa papieża:
'Pamiętamy, że Legnica to miejsce historyczne - miejsce, na którym książę piastowski Henryk Pobożny, syn św. Jadwigi, stawił czoło najeźdźcom ze Wschodu - Tatarom - wstrzymując ich groźny pochód ku Zachodowi. Z tego powodu, choć bitwa była przegrana, wielu historyków uznaje ją za jedną z ważniejszych w dziejach Europy. Ma ona również wyjątkowe znaczenie z punktu widzenia wiary. Trudno określić, jakie motywy przeważały w sercu Henryka, chęć obrony ojczystej ziemi i udręczonego ludu, czy też wola powstrzymania wojsk mahometańskich zagrażających chrześcijaństwu. Wydaje się, że te motywy były nierozłączne. Henryk, oddając życie za powierzony jego władzy lud, równocześnie oddawał je za wiarę Chrystusową. I to był znamienny rys jego pobożności, którą ówczesne pokolenia dostrzegały i zachowały jako przydomek...".
Niektórzy historycy uważają, że na Śląsku za czasów księcia Henryka Pobożnego i św. Jadwigi dokonywały się ważne wydarzenia dla Polski i dla chrześcijańskiej Europy. I w dziejach średniowiecznej Polski nie było innego wydarzenia, które odbiłoby się donioślejszym echem w całej Europie. Od późnego średniowiecza jest ona przedstawiana i udokumentowana jako ocalenie chrześcijaństwa przed mahometańskim najeźdźcą. Pamięć o tamtym okresie dziejów jest sięganiem do polskich korzeni, że są to korzenie chrześcijańskie i że ówcześni książęta z rodu Piastów i mieszkańcy Śląska podejmujący walkę w obronie wolności kraju, stawali jednocześnie w obronie chrześcijaństwa.
Bitwa pod Legnicą znalazła swoje miejsce także w wielu utworach literackich. Można wymienić wiele nazwisk. W roku 1839 August Bielowski napisał Pieśń o Henryku Pobożnym ? stanowiącą poetycką parafrazę tekstu Jana Długosza. W roku 1850 Paweł Stalmach na łamach "Tygodnika Cieszyńskiego" prezentuje rymowany utwór Bój w Dobropolu, czyli opisanie wojny książąt śląskich z Tatarami w r. 1241. Józef Ignacy Kraszewski tragedii Henryka Pobożnego poświęcił prolog do powieści z roku 1879 Syn Jazdona. W 1896 roku Wojciech Dzieduszycki napisał tragedię-misterium Książę Henryk. Stanisław Wyspiański , który gościł w kościele Mariackim w Legnicy, jeden z sześciu swoich rapsodów historycznych, pisanych w latach 1900-1903, poświęcił Henrykowi Wtóremu. W końcowej części rapsodu duch księcia Henryka wyjaśnia potrzebę i sens swojej ofiary. Także Zofia Kossak-Szczucka w roku 1930 napisała powieść Legnickie Pole. Wymowne są też nawiązujące do niej dzieła malarskie Jana Matejki .
|
|
|
