|
 |
| (GMT+08:00)
2005-03-16 16:27:54
|
 |
|
Andrzej Wajda i jego filmy
CRI
Biografia reżysera
Andrzej Wajda to jeden z najwybitnych reżyserów na świecie. Urodził się 6 marca 1926 roku w Suwałkach. Jest synem zawodowego oficera Wojska Polskiego zamordowanego w Katyniu. Lata okupacji spędził wraz z matką, nauczycielką w Radomiu, gdzie uczęszczał na tajne komplety i uczył się w tajnej szkole rysunku i rzeźby pod kierunkiem prof. Wacława Dąbrowskiego. Należał do Armii Krajowej; pracował m.in. jako magazynier, ślusarz i malarz kościelnych wnętrz. W 1946 podjął studia malarskie na Adademii Sztuk Pięknionych w Krakowie, gdzie jego pedagogiem była między innymi Hanna Rudzka-Cybisowa. W tym czasie należał też do Grupy Samokształceniowej, której przewodził Andrzej Wróblewski. W 1949 Wajda przeniósł się do Łodzi, gdzie rozpoczął studia reżyserskie w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej. Został asystentem Aleksandra Forda podczas realizacji filmu "piątka z ulicy Barskiej" (1953). Ford był też opiekunem artystycznym pierwszego filmu Wajdy "Pokolenie" (1954), przedstawiająnego skomplikowane losy młodzieży z warszawskich przedmieść w latach okupacji hitlerowskiej. Jak napisał później w swojej autobiografii Roman Pollański: "Dzieło Wajdy nie przypominało żadnego filmu nakręconego dotąd w Polsce Ludowej".
Zrealizowany w 1957 "Kanał" oraz rok później "Popiół i diament" stanowiły punkt zwrotny w dziejach polskiego filmu i ustaliły pozycje Wajdy jako jednego z najważniejszych reżyserów europejskich. Te niewątpliwie najgłośniejsze filmy reżysera przepełnione były goryczą i sceptyczymem w stosunku do narodowej tradycji i romatycznego heroizmu. Zapoczątkowały "polską szkołę filmową", najważniejszy nurt polskiej kinematografii w drugiej połowie lat 50-tych "Kanał" podejmował dyskusję o kształcie i sensie bohaterstwa. Tragiczna historia powstańczego oddziału stają się w ujęciu Wajdy metaforą polskiego wojennego losu. "Popiół i diament", film nawiązujący do tradycji romantycznej, nasycony symboliką stanowi szczytowe osiągnicęcia szkoły polskiej, a kreacja Zbyszka Cybulskiego w roli Maćka zapoczątkowała legendą aktora. Pierwszym filmem kolorowym p.t. "Lotna" (1959) Wajda wrócił do okresu kampanii wrześniowej, poddając krytyce narodową mitologię.
W 1961 powstał film "Niewinni czarodzieje", który był próbą wniknięcia w psychologię powojennego młodego pokolenia. W "Samsonie" (1961), adaptacji prozy Kazimierza Brandysa, Wajda opowiedział tragiczną historię zbiegłego z getta Żyda. Następne dwa filmy zrealizowane zostały poza Polską: "Powiatowa Lady Makbet" (1962) powstała na zamówienie Jugosłowian, a "Miłość dwudziestolatków" z Barbarą Kwiatkowską-Lass i Zbigniewem Cybulskim dla producentów francuskich i niemieckich.
|
|
|
