|
 |
| (GMT+08:00)
2005-03-17 16:35:57
|
 |
|
Dlaczego upadła Rzeczpospolita w XVIII wieku?
CRI
Już w XIX stuleciu historycy i publicyści toczyli spory o przyczyny upadku Polski, starając się przede wszystkim odpowiedzieć na pytanie : dlaczego doszło do rozbiorów Rzeczpospolitej ? jedni winą za rozbiory obarczali Rosję, Prusy i Austrię, inni uważali, że za utratę niepodległości odpowiedzialni są sami Polacy. Dziś możemy powiedzieć, że zarówno jedni jak i drudzy mieli częściowo rację. Chociaż za główną przyczynę upadku państwa polsko-litewskiego można uznać przede wszystkim agresywna politykę mocarstw ościennych, rywalizujących o wpływy w Rzeczpospolitej. Do upadku przyczyniło się również postępujące osłabienie państwa polskiego, które w XVIII stuleciu bardziej przypominało luźną konfederację latyfundiów magnackich niż kraj zwarty i jednolity.
OGÓLNE PRZYCZYNY UPADKU SIŁ ZBROJNYCH
Wiek XVII to okres upadku państwowości polskiej i upadku polskiej siły zbrojnej. Przyczyny tego procesu sięgają XVII wieku. Do najważniejszych należała słabość ekonomiczna państwa, jego stopniowa decentralizacja, a więc wadliwy ustrój oraz niesprawiedliwe rozłożenie podatków. A zatem upadek gospodarki rolnej, rzemiosła i handlu, brak przemysłu w postaci manufaktur, wyludnienie miast i wsi w wyniku niszczących wojen w II połowie XVII wieku było powodem ogólnego zubożenia.
Skutkiem wyżej wymienionych procesów był spadek ilości podatników, który spowodował znaczne zmniejszenie wpływów gotówki do skarbu państwa. Jedyną bogatą warstwą byli możnowładcy, a ci byli wolni niemal całkowicie od świadczeń na rzecz państwa. Polska nie miała źródeł dochodu ani z przemysłu, ani z rozwijającego się na Zachodzie handlu zamorskiego. Wpływy z podatków były mniejsze od spodziewanych. Żołnierze byli opłacani nieregularnie. W 1697 roku długi wobec wojska wyniosły 33 000 000 zł. Obniżał się, więc poziom dyscypliny niepłatnych i często głodnych żołnierzy, upadał też duch moralny armii. Do tego dochodził przestarzały system organizacji i pewne zacofanie w uzbrojeniu. Wojsko polskie było daleko w tyle za innymi armiami europejskimi.
Wiek XVIII w Polsce to okres panowania Augusta II i Augusta III Sasów, oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego. Był on szczególnie tragiczny w dziejach Rzeczypospolitej, okresem anarchii i zacofania politycznego, gospodarczego i społecznego. Państwo było słabe i biedne. Przekupstwo posłów, zrywanie sejmów i walka z wszelkimi próbami reform doprowadzają w konsekwencji do upadku państwa polskiego. Znane jest powiedzenie Za króla Sasa, jedz, pij i res upadku państwowości polskiej i upadku polskiej siły zbrojnej. Przyczyny tego procesu sięgają XVII wieku. Do najważniejszych należała słabość ekonomiczna państwa, jego stopniowa decentralizacja, a więc wadliwy ustrój oraz niesprawiedliwe rozłożenie podatków. A zatem upadek gospodarki rolnej, rzemiosła i handlu, brak przemysłu w postaci manufaktur, wyludnienie miast i wsi w wyniku niszczących wojen w II połowie XVII wieku było powodem ogólnego zubożenia.
|
|
|
