(zdjęcie: Krzysztof Berenda)
Wizyta w Polsce w latach 90. ubiegłego wieku wywarła na mnie duże wrażenie. Polacy są pracowici, inteligentni i odważni, a kraj może się szczycić swoją historią oraz wspaniałą kulturą. Mikołaj Kopernik badał daleki kosmos, jako pierwszy tworząc teorię o Słońcu, a nie jak ówcześnie sądzono Ziemi, znajdującym się w centrum wszechświata, dzięki czemu ludzkość mogła lepiej rozumieć rządzące nim prawa. Maria Skłodowska-Curie przyglądała się bacznie światu w skali mikro, odkrywając dwa pierwiastki – rad oraz polon – które stworzyły fundament dla dalszych prac nad zastosowaniem promieniotwórczości. Chińczycy, podobnie jak miłośnicy muzyki na całym świecie, uwielbiają Chopina, niezwykłego twórcę z Polski. Melodyjne dźwięki fortepianowych kompozycji Chopina szczególnie mocno działają na nasze serca.
Pomimo dużego dystansu, jaki dzieli Chiny i Polskę na mapie, historia naszej przyjaźni liczy kilka wieków. W połowie XVII wieku polski misjonarz Michał Boym przybył do Chin. Dogłębne studiowanie chińskiego społeczeństwa, historii, medycyny oraz geografii pozwoliło mu pozostawić po sobie wiele książek. Dzięki temu Boym stał się pierwszym Europejczykiem, który przedstawił na Zachodzie naukowe i kulturowe dziedzictwo starożytnych Chin. Zyskał dzięki temu przydomek „polskiego Marco Polo". Zarówno Chińczycy jak i Polacy wierzą, że „prawdziwa przyjaźń potrafi przetrwać trudne czasy". Ta dewiza okazała się szczególnie prawdziwa w czasach II wojny światowej, gdy oba narody wspierały się wzajemnie ugruntowując głęboką przyjaźń. Dr Stanisław Flato, Wolf Jungerman i wielu innych przyjaciół z Polski pokonywało dalekie odległości, by nieść Chinom pomoc medyczną podczas japońskiej okupacji. Witold Urbanowicz i Włodzimierz Szymankiewicz walczyli w Chinach jako członkowie alianckich sił wspierających. Dzięki heroicznemu poświęceniu Polacy wnieśli ważny wkład do ostatecznego zwycięstwa w wojnie przeciwko faszyzmowi i odrodzenia światowego pokoju.
Polska jako jeden z pierwszych krajów nawiązała dyplomatyczne stosunki z Chińską Republiką Ludową. Minione 67 lat wzajemnych relacji doświadczyło pogłębiania się dotychczasowej przyjaźni między naszymi narodami. W pierwszych latach istnienia ChRL Polska udzielała silnego wsparcia dla ekonomicznego oraz społecznego rozwoju, w szczególności w takich dziedzinach jak górnictwo, przemysł cukrowy i stoczniowy. Chińsko-Polskie Towarzystwo Okrętowe S.A., założone w 1951 roku i działające do dziś, było pierwszym przedsiębiorstwem z udziałem kapitału zagranicznego w Chińskiej Republice Ludowej. Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze" był pierwszym zagranicznym zespołem zaproszonym na występy do ChRL. Jego utwory i tańce jak mazurki, polonezy i „Kukułeczka" są do dziś znane wielu Chińczykom.
W ostatnich latach chińsko-polskie stosunki doświadczyły szybkiego wzrostu. Prezydent Duda i ja doszliśmy do porozumienia w wielu ważnych dziedzinach, zwiększając wymianę na wysokim szczeblu, pogłębiając obopólne zaufanie strategiczne oraz rozszerzając pole do współpracy dzięki wizycie prezydenta w Chinach w listopadzie ubiegłego roku. Oba kraje podpisały także list intencyjny dotyczący wspólnego budowania inicjatywy „Pasa i Szlaku Jedwabnego". To wszystko dało solidny fundament do dalszej wymiany oraz współpracy na wszelkich polach. Polska stała się pierwszym krajem Europy Środkowo-Wschodniej, który ustanowił partnerstwo strategiczne z Chinami oraz dołączył do Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych (AIIB).
Chiny oraz Polska uzyskały na przestrzeni ostatnich lat stabilny wzrost ekonomiczny i stały się dla siebie nawzajem największymi partnerami handlowymi w regionie. W 2015 roku wymiana handlowa sięgnęła 17,09 mld dolarów amerykańskich. Wzajemne inwestycje stopniowo rosły. Oba kraje kontynuowały rozwój i umacnianie współpracy w przemyśle wydobywczym, infrastrukturze, transporcie i logistyce, lotnictwie, nauce i technologii oraz rolnictwie.
Utrzymaliśmy również dynamiczną wymianę międzyludzką. Chiński Nowy Rok świętowany jest od sześciu lat w Polsce, a polskie festiwale kulturalne zyskują popularność w Chinach. W Polsce założono do tej pory pięć Instytutów Konfucjusza. Coraz więcej chińskich uniwersytetów oferuje kursy nauki języka polskiego. Chińsko-Polskie Forum Regionalne odbywa się z powodzeniem od trzech lat zapewniając platformę ponadnarodowego działania. Wymiana ukierunkowana na ludzi rośnie w siłę oferując coraz większą paletę możliwości, dodając tym samym świeżej energii do naszej dotychczasowej przyjaźni.
Jako dopełniający się partnerzy strategiczni, Chiny i UE utrzymały silne stosunki obiecujące ogromne możliwości dalszego rozwoju. W 2014 roku podczas mojej wizyty w siedzibie Unii Europejskiej wraz z liderami UE zgodziliśmy się co do rozwijania partnerstwa chińsko-unijnego dla dobra pokoju, wzrostu, reform i rozwoju cywilizacji, definiując najważniejsze kierunki dla chińsko-europejskiej współpracy w nowych czasach. Sukces osiągnięto na pięciu płaszczyznach, które postanowiliśmy budować, tzn. w dziedzinie wspierania inwestycji, komunikacji, dialogu prawnego, współpracy cyfrowej oraz mobilności ludzi.
Zarówno Chiny jak i Europa przechodzą obecnie reformy strukturalne mające na celu wzmocnienie ekonomicznego oraz społecznego rozwoju. Chinom szczególnie zależy na wzmocnieniu nowej wizji wzrostu: innowacyjnego, skoordynowanego, ekologicznego, otwartego i wspólnego. Model wzrostu oraz struktura ekonomiczna podlegają unowocześnianiu, by utrzymać średnio-wysokie tempo rozwoju oraz przesunąć się do coraz wyższych pozycji w przemysłowym łańcuchu wartości. UE wprowadza plan inwestycyjny dla Europy mając do dyspozycji połączenie rozmaitych środków mogących podtrzymać europejski potencjał. Chiny oraz Europa jako dwie główne światowe siły, dwa duże rynki i uznane cywilizacje mają wszelkie powody, by wzmacniać synergię w strategiach rozwoju, pogłębiać wzajemne płaszczyzny wspólnego zainteresowania, promować obopólny wzrost i działać na rzecz światowego pokoju oraz rozwoju.
Jednak ani współpraca 16+1 ani relacje chińsko-europejskie nie dadzą sobie rady bez pracy nad pogłębianiem wzajemnych więzów między Chinami oraz krajami region. Przed chińsko-polskimi stosunkami stoi obecnie wiele możliwości. Pani Curie powiedziała kiedyś, że tego co zostało zrobione się nie zauważa, widzi się tylko to, co jeszcze jest do zrobienia. Mam nadzieję, że ta wizyta będzie dobra okazją dla mnie do pracy z polskimi przywódcami nad wzmocnieniem współpracy między oboma krajami i do uzyskania wyższego poziomu rozwoju oraz szerszych i pogłębionych relacji na polu inicjatywy 16+1 jak i relacji chińsko-europejskich.
Powinniśmy traktować siebie jako równych, budować wzajemne zaufanie i wspólnie stawiać czoła wyzwaniom naszych czasów. Na przestrzeni minionych 67 lat Chiny i Polska poczyniły niesamowite osiągnięcia na ścieżkach własnego rozwoju wynikających z krajowych realiów. Konfucjusz, wybitny myśliciel starożytnych Chin, zauważył kiedyś, iż „Dżentelmen trzyma się najwyższych zasad we wszystkich staraniach i spełnia swoją misję w dobrej wierze". W tym samym duchu nasze kraje powinny postrzegać wzajemne relacje ze strategicznej jak i długoterminowej perspektywy, pozostawać w zgodzie oraz wspierać się odnośnie najważniejszych dla siebie celów, spraw najwyższej wagi oraz zapewniać stabilny wzrost chińsko-polskich stosunków w nadchodzących latach.
Musimy wzmacniać więzy międzyludzkie i działać na rzecz tradycyjnej przyjaźni. Zarówno Chiny jak i Polska mają bogate dziedzictwo historyczne oraz kulturowe. Powinniśmy uczyć się od siebie nawzajem rozwijając współpracę odnośnie kultury, edukacji, turystyki, sportu jak również na poziomach lokalnych. Powinniśmy zachęcać młodsze pokolenia do przejmowania pałeczki we wzajemnej przyjaźni oraz do działania na swoim polu odnośnie pogłębiania i odnawiania dotychczasowych relacji.
Powinniśmy skutecznie korzystać z istniejących platform działania oraz wspólnie promować współpracę regionalną. Polska jako pierwsza wystąpiła z propozycją współpracy w ramach 16+1 organizując u siebie spotkanie przywódców rządów Chin oraz państw Europy Środkowo-Wschodniej. Aktywnie wspierała oraz brała udział w działaniach inicjatywy 16+1 odgrywając w jej ramach poważną rolę we wzmacnianiu inwestycji oraz handlu. Jesteśmy gotowi pracować z Polską i pozostałymi krajami EŚW, by jeszcze lepiej korzystać z mechanizmu 16+1 dla współpracy regionalnej oraz by dostarczać więcej profitów dla obywateli wszystkich 17 państw.
Powinniśmy wzmacniać chińsko-europejską współpracę i wspólnie tworzyć lepszą przyszłość. Chiny oraz Europa muszą podążać tą samą ścieżką pokoju, rozwoju i współpracy opartej na wzajemnych korzyściach. Musimy pogłębiać współpracę strategiczną, zwiększać komunikację i koordynację działań na polu międzynarodowym oraz wnosić wkład do budowy relacji międzynarodowych nowego typu – mając na względzie działania oparte na korzyściach dla całej ludzkości.
Pracujmy razem, by wypłynąć w podróż współpracy przynoszącej wzajemne korzyści i pokierujmy okręt chińsko-polskiej przyjaźni pełną parą ku lepszym stosunkom chińsko-polskim, chińsko-środkowoeuropejskim oraz chińsko-europejskim.
