Inauguracja linii kolejowej Yu-Xin-Ou, nazwanej Nowym Szlakiem Jedwabnym, miała miejsce w 2011 r.

W miarę szybkiego rozwoju globalnej gospodarki, szczególnie po światowym kryzysie finansowym i europejskim kryzysie zadłużeniowym, rozszerza się i nabiera tempa współpraca między Chinami i krajami Europy Środkowo-Wschodniej. W 2013 roku przewodniczący Chin, Xi Jinping wytyczył strategiczną koncepcję jedna strefa, jeden szlak, która zakłada wspólne tworzenie pasa ekonomicznego wzdłuż Jedwabnego Szlaku oraz morskiego Jedwabnego Szlaku XXI w., co zdecydowanie ożywi wymianę gospodarczo-handlową między Chinami i państwami środkowoeuropejskimi.

Zgodnie z tą koncepcją powstać ma najdłuższy, a przy tym posiadający największy na świecie potencjał, korytarz gospodarczy, który swoim zasięgiem obejmie 4,4 mld ludzi, czyli 63 proc. światowej populacji i którego PKB szacuje się na 21 bln dolarów, tj. 29 proc. globalnej gospodarki.

Europa Środkowo-Wschodnia jest ważnym węzłem komunikacyjnym, który łączy Azję z Europą i odgrywa znaczącą rolę w integracji obu rynków: azjatyckiego i europejskiego, stanowi też ogromne udogodnienie w wymianie personelu, towarów, środków pieniężnych, technologii, a także w kontaktach między przedsiębiorstwami oraz w podnoszeniu poziomu infrastruktury. Dyrektor Departamentu Spraw Europy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Chin, Liu Haixing podkreślił: „Obecnie rozwijamy transport kolejowy i drogowy we współpracy z krajami Europy Środkowo-Wschodniej, czyli regionu który jest istotnym elementem koncepcji jedna strefa, jeden szlak".

Państwa tego regionu bardzo pozytywnie zareagowały napropozycje Chin. Wiceminister Spraw Zagranicznych Albanii, Alqi Puli zaznaczył, że Albania, jako krajleżący w omawianym pasie ekonomicznym, jest gotowa aktywnie włączyć się w realizację chińskiego planu: „Albania była częścią historycznego Jedwabnego Szlaku, dlatego uważam, że ta strategiczna koncepcja zacieśnienia współpracy gospodarczej i politycznej między Chinami i regionem Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej ma dla wszystkich stron kluczowe znaczenie".

W czerwcu bieżącego roku, w Ningbo, w prowincji Zhejiang odbyła się konferencja na szczeblu ministerialnym, poświęcona promocji handlu pomiędzy Chinami a krajami Europy Środkowo-Wschodniej. Na konferencji osiągnięto porozumienie w wielu istotnych kwestiach, takich jak zwiększenie skali handlu i wzajemnych inwestycji, poszerzenie kanałów finansowania oraz stymulacja współpracy w zakresie budowy infrastruktury. Chiński minister handlu, Gao Hucheng poinformował: „Strony spotkania uzgodniły jednomyślne stanowisko co do dalszego pogłębiania współpracy i intensyfikacji wymiany pomiędzy ich gospodarczo-handlowymi resortami oraz co do promocji wspólnych przedsięwzięć gospodarczo-handlowych i rozwoju opartego na zasadzie wzajemnego poszanowania, równości i wzajemnych korzyści w ramach rozwoju pasa ekonomicznego wzdłuż Szlaku Jedwabnego i morskiego Szlaku Jedwanego XXI wieku".

11 z 16 państw Europy Środkowo-Wschodniej jest członkami UE, a pozostałe czynią aktywne starania, by przystąpić do tej organizacji. Strona chińska wyraźnie zadeklarowała, że Chiny myślą o relacjach z krajami tego europejskiego regionu w kontekście UE.

Dyrektor Departamentu Spraw Europy Ministerstwa Handlu Chin, Sun Yongfu zwraca uwagę: „Rozwój współpracy gospodarczo-handlowej z Europą Środkowo-Wschodnią sprzyja bezpośrednio realizacji koncepcji utworzenia morskiego Szlaku Jedwabnego i pasa ekonomicznego wzdłuż Jedwabnego Szlaku. Chiny od lat utrzymują kontakty gospodarczo-handlowe z portami morskimi i liniami kolejowymi regionu. Trasa towarowego połączenia kolejowego Yu-Xin-Ou, z Chin do Europy, przechodzi przez Estonię, Łotwę, Litwę, Polskę i kończy się w Niemczech. Ponieważ kraje Środkowo-Wschodniej Europy, a szczególnie kraje bałtyckie, są zainteresowane transportem chińskich towarów do Europy i europejskich produktów do Chin, wykorzystując do tego swoje porty i kolej, ta chińsko-europejska współpraca jest korzystna dla obu stron".
Inauguracja linii kolejowej Yu-Xin-Ou, nazwanej Nowym Szlakiem Jedwabnym, miała miejsce w 2011 r. Pociągi towarowe tej relacji wyruszają z miasta Chongqing w południowo-zachodnich Chinach i kierują się na zachód, przejeżdżają przez Polskę, by dotrzeć do Duisburga w Niemczech. Długość trasy wynosi 11 tys.179 km, a jej pokonanie zajmuje tylko 16 dni, zatem szybko i prosto do celu.

W miarę zwiększania wpływu międzynarodowej linii kolejowej Yu-Xin-Ou kontakty gospodarczo-handlowe między Chinami i krajami Środkowo-Wschodniej Europy będą się nasilać. Zastępca dyrektora Biura ds. koordynacji logistyki w Urzędzie Miasta Chongqing, Yang Liqing stwierdził, że Chongqing, aby podnieść wydajność transportu towarowego, wybrał Polskę na punkt dystrybucji w Europie towarów przewożonych linią Yu-Xin-Ou . „Z Polski możemy przetransportować towary do większości krajów europejskich, jednocześnie towary z Europy Środkowo-Wschodniej mogą być gromadzone w Polsce i stąd przewożone do Chongqingu, skąd następnie zostaną rozesłane do leżących w pasie nadmorskim oraz we wschodniej i południowej części Chin miast przeznaczenia. Zatem, można powiedzieć, że linia kolejowa Yu-Xin-Ou należy nie tylko do Chin, lecz także do całego świata".

Poza tym, w 2012 roku uruchomiona została inna kolejowa linia transportu towarowego Han-Xin-Ou – z Wuhanu, w środkowych Chinach, do stolicy Czech, Pragi. W 2013 r. zainaugurowano dwa nowe połączenia kolejowe: Rong-Ou – z Chengdu do Łodzi (w kwietniu) i Zheng-Xin-Ou – z Zhengzhou do Niemiec (w lipcu). Transport kolejowy jest tańszy od transportu lotniczego i szybszy od transportu morskiego, stanowi więc na rynku transportowym dużą konkurencję.

W listopadzie 2013 roku, podczas szczytu 16+1, który odbywał się w Rumunii, premier Chin, Li Keqiang i premierzy Węgier oraz Serbii poinformowali o wspólnym przedsięwzięciu rządów tych trzech krajów – budowie nowej linii kolejowej łączącej Belgrad i Budapeszt. Dotychczasowa linia jest bardzo stara. Pokonanie tej 400-kilometrowej trasy zajmuje obecnie 8 godzin. Budowa szybkiej kolei z Serbii na Węgry zdecydowanie podniesie wydajność transportu pasażerskiego i towarowego.

Dyrektor Sun Yongfu powiedział: „Kondycja portów morskich w Chorwacji, Czarnogórze i innych państwach Południowej Europy jest dobra, a kiedy jeszcze dodamy do tego kolejowe połączenie pomiędzy Węgrami a Serbią, to znacznie ożywi się dwustronny handel. Na tym przykładzie najlepiej widać ścisły związek pomiędzy rozwojem morskiego Szlaku Jedwabnego i pasa ekonomicznego wzdłuż Szlaku Jedwabnego".

Wynosząca ponad 1000 km linia kolejowa z Węgier do Serbii będzie reprezentacyjnym obiektem współpracy pomiędzy Chinami i Europą Środkowo-Wschodnią. Premierzy Węgier i Serbii z dużym uznaniem wyrażają się o tym projekcie, z którego korzyści czerpać będą nie tylko ich kraje, lecz wszystkie państwa regionu. Według Li Juna, eksperta ds. Europy Środkowo-Wschodniej w Chińskim Instytucie Badań Współczesnych Stosunków Międzynarodowych, projekt ten ma też kluczowe znaczenie dla promocji chińskiej technologii na świecie, eksportu chińskich urządzeń oraz budowy kanałów logistycznych między Chinami a Europą.

Dyrektor Sun Yongfu przewiduje, że w miarę realizacji strategii pasa ekonomicznego wzdłuż Szlaku Jedwabnego i morskiego Szlaku Jedwabnego XXI w., kontakty gospodarcze i współpraca między Azją i Europą będą coraz bardziej intensywne, a perspektywy ich rozwoju znacznie się poszerzą. Dla gospodarczo-handlowej współpracy Chin i Europy Środkowo-Wschodniej oznacza to nowe możliwości dynamicznego rozwoju.

W 2013 roku poziom obrotów handlowych pomiędzy Chinami a krajami szesnastki był stosunkowo niski i wynosił nieco ponad 50 mld dolarów. Szacuje się, że w roku 2014 osiągnie on 60 mld i wzrost ten będzie wyższy niż wzrost handlu między Chinami i UE, co świadczy o ogromnym potencjale chińsko-środkowoeuropejskiej współpracy i korzystnym wpływie nowych rozwiązań transportowych.