Handel zagraniczny ewoluować ma od poszerzania jego skali ku podnoszeniu jego jakości i efektywności - zakłada sprawozdanie z prac rządu przedstawione wczoraj na forum OZPL przez premiera Wen Jiabao. Sprawozdanie, oprócz omówienia aktualnego stanu państwa, zawiera tradycyjnie również zapowiedzi przyszłych kierunków polityki społeczno-gospodarczej.

W tegorocznym planie rozwojowym, który rząd przedłożył parlamentowi wraz ze sprawozdaniem, założono wzrost eksportu w roku 2013 w tempie około 8%. To cel o 2 punkty procentowe niższy niż przyjęty w roku ubiegłym, co koresponduje z zapowiadaną przez rząd koncentracją na jakości, zamiast ilości.

W ubiegłym roku tempo wzrostu obrotów Chin z zagranicą wyniosło zaledwie 6,2%, mimo celu ustalonego na początku roku na poziomie 10%. W porównaniu z rokiem 2011, spadek tempa wzrostu był dość drastyczny, wynosząc aż 16,3 punktu procentowego. To efekt słabości popytu na światowym rynku, a jednocześnie zjawisko o tyle niepokojące, że handel zagraniczny pozostaje jedną z sił napędowych chińskiej gospodarki.

W styczniu tego roku nastąpiło gwałtowne ożywienie w obrotach handlowych Chin z zagranicą, które wzrosły w porównaniu ze styczniem 2012 roku o 26,7%. Sam eksport wzrósł o 25%. Jak przekonuje sekretarz Rady Naukowej Państwowego Komitetu Rozwoju i Reform Zhang Yansheng, złote czasy dla chińskiego handlu z zagranicą już się jednak skończyły, a zanotowane w styczniu ożywienie nie będzie trwałe. - Wzrost tegorocznego eksportu hamować będą dwa czynniki: słaby nadal popyt oraz rosnące koszty - przewiduje Zhang.

Chińskie Ministerstwo Handlu wskazuje cały szereg zewnętrznych czynników, które będą w bieżącym roku negatywnie oddziaływać na chiński eksport. Oprócz trudności gospodarczych w Europie i Ameryce, duże ryzyko generuje globalny wyścig na luzowanie polityki pieniężnej. Problemem jest także, jak uważa resort, umacniający się protekcjonizm handlowy, zwłaszcza w odniesieniu do najbardziej zaawansowanych technicznie gałęzi gospodarki.

Deputowana OZPL Xiang Xiaomei, która kieruje Instytutem Ekonomiki Przedsiębiorstw Akademii Nauk Społecznych Prowincji Guangdong, potwierdza publikowane ostatnio informacje o spadku zamówień w chińskich firmach eksportujących. Dodaje przy tym, że mniejszym zamówieniom towarzyszą żądania obniżenia cen i skrócenia terminów dostaw. Dlatego Xiang uważa obniżenie zakładanego na ten rok tempa wzrostu obrotów z zagranicą za wynikające z gospodarczych realiów.

Sekretarz Rady Naukowej Państwowego Komitetu Rozwoju i Reform Zhang Yansheng dodaje, że chińskim przedsiębiorstwom eksportowym brakuje nie tylko zamówień, ale i wysoko wykwalifikowanego personelu, jak również technologii. Obniżenie celu wzrostowego dla handlu zagranicznego jest, jak uważa Zhang, sygnałem dla władz lokalnych i firm, który ma skłonić je do większego wysiłku na rzecz modernizacji, innowacji i rozwoju zasobów ludzkich.

Xiang Xiaomei wskazuje z kolei cztery potencjalne kierunki zmian prowadzących do wypracowania nowego modelu handlu Chin z zagranicą. Pierwszym jest odchodzenie od tradycyjnych gałęzi przemysłu ku przemysłom nowym, drugim - integracja sektora wytwórczego z usługami, trzecim - kreowanie i promowanie marek, a czwartym - rozwijanie nowych metod prowadzenia działalności gospodarczej, np. za pomocą urządzeń mobilnych czy innych form handlu elektronicznego.