|
|
(GMT+08:00)
2003-12-07 17:34:43
|
|
Rozwój gospodarki narodowej
CRI
System ekonomiczny Strategia rozwoju gospodarki w trzech etapach X-a pięciolatka
System ekonomiczny
Przed powstaniem Chińskiej Republiki Ludowej w 1949 roku Chiny były jak nagi i skrajnie słaby gigant. Na ziemiach terytorialnych o powierzchni 9 milionów 600 tys. kilometrów kwadratowych żyło około 500 milionów ludzi. Największa produkcja głównych produktów przemysłowych w całym kraju wynosiła wtedy tylko: 445 tys. ton przędzy, 2 miliardy 790 milionów metrów tkanin, 61 milionów 880 tys. węgla, 6 miliardów kilowatogodzin energii elektrycznej; Największe roczne plony zbóż wynosiły tylko 150 milionów ton a bawełny ? 849 tys. ton. Wszystko to stanowiło podstawę rozwoju gospodarki w ludowych Chinach.
Ponad 50 lat później Chiny już są jednym z mocarstw gospodarczych o największym potencjale rozwoju na świecie a stopa życiowa ludności także osiągnęła wstępne bogactwo. W okresie od 1953 ? 2000 roku Chiny wykonały 9 pięciolatek i uzyskały przyciągające uwagę świata sukcesy, co dało podstawę do rozwoju gospodarki narodowej; Dzięki polityce reformy i otwarcia Chin na świat od 1979 roku chińska gospodarka uległa niebywale szybkiemu rozwojowi.
Reforma systemu ekonomicznego to jedna z najważniejszych treści reformy chińskiej. W ciągu pierwszych 30 lat po powstaniu ludowych Chin rząd chiński konsekwentnie wprowadzał system gospodarki planowej. Państwowa Komisja Planowania planowała i opracowała cele rozwoju gospodarczego we wszystkich dziedzinach. W owych latach fabryki produkowały zgodnie z państwowym planem, wsie uprawiały rośliny zgodnie z planem państwowym, sklepy zgodnie z planem państwowym prowadziły działalność handlową, a asortymenty i ilość oraz ceny wszystkich towarów były ustalone przez resorty planowania w sposób jednolity. System ten zapewniał stabilny rozwój gospodarki chińskiej w sposób planowy i celowy, ale też poważnie ograniczał jej siłę i tempo rozwoju. W końcu lat 70-tych XX wieku ówcześni przywódcy chińscy wzięli pod uwagę dystans gospodarki chińskiej i jej tempa rozwoju do świata i podjęli doniosłą decyzję o wprowadzeniu reformy systemu ekonomicznego. W 1978 roku reforma najpierw została wprowadzona na wsiach. Dzięki wprowadzeniu systemu odpowiedzialności wiążącej wynik produkcji z dochodem zagród chłopskich chińscy rolnicy ponownie otrzymali prawo korzystania z ziemi; W wyniku zniesienia centralnego skupu i zbytu produktów rolnych przez państwo oraz uwolnienia cen większości produktów rolniczych chłopi mogą zgodnie ze swoją wolą uprawiać produkty rolne i sprzedawać je po cenach rynkowych; Chłopi mogą zajmować się gospodarką wielogałęziową i mogą być właścicielami przedsiębiorstw gminnych, co w ogromnej mierze uruchomiło ich produkcyjną aktywność.
W 1984 roku reforma systemu ekonomicznego została przeniesiona ze wsi do miast.
W 1992 roku rząd chiński rozpoczął nowy kierunek reformy, było to właśnie stworzenie socjalistycznego systemu gospodarki rynkowej. Główne treści reformy chińskiego systemu ekonomicznego to: utrzymując kurs wspólnego rozwoju różnych elementów gospodarczych, których główną częścią są spółki o własności publicznej, zmieniać mechanizm działania przedsiębiorstw państwowych i tworzyć system współczesnych przedsiębiorstw odpowiadających warunkom gospodarki rynkowej; Tworzenie w całym kraju jednolitego i otwartego systemu rynkowego, realizacja ścisłego połączenie rynków miejskich z rynkami wiejskimi i rynków krajowych z rynkami światowymi celem wymiany zasobów; Zmiana funkcji rządu w zakresie zarządzania gospodarką i tworzenie systemu kontroli makroekonomicznej; Tworzenie systemu podziału dochodów, który uzależniony jest od włożonego nakładu pracy, jednocześnie system ten przestrzegać będzie zasady sprawiedliwości i zachęca niektóre regiony i niektórych ludzi do uzyskania wyższych dochodów na drodze realizacji wspólnego bogactwa.
W 1997 roku rząd chiński ogłosił, że spółki o własności niepaństwowej są ważną częścią składową chińskiej socjalistycznej gospodarki, zachęcał kapitały i inne ważne czynniki produkcyjne do udziału w podziale dochodów i interesów. Zrobiono, więc jeszcze większy krok w reformie systemu ekonomicznego.
Do roku 2001 osiągnięto widoczne efekty w różnych reformach. W dzisiejszych Chinach tworzony jest system socjalistycznej gospodarki rynkowej, widocznie wzmacnia się rola rynku jako podstawy podziału zasobów, wstępnie wykształcił się system kontroli makroekonomicznej; Stopniowo toczy się zmiana sposobu wzrostu z gospodarki ekstensywnej do intensywnej. Zgodnie z przewidywanym planem, do 2010 roku zostanie utworzony w Chinach stosunkowo doskonały system socjalistycznej gospodarki rynkowej a do 2020 roku wykształci się dojrzały system socjalistycznej gospodarki rynkowej.
Strategia rozwoju gospodarki w trzech etapach
Rząd chiński ma bardzo jasny cel rozwoju gospodarki, w 1987 roku wysunął ogólną strategię rozwoju gospodarki chińskiej w trzech etapach: Celem w pierwszym etapie jest wzrost PKB ? Produktu Krajowego Brutto Chin o 100% w porównaniu z rokiem 1980 i rozwiązanie problemu dot. żywotności i podstawowych potrzeb ludności. Cel ten został już w zasadzie zrealizowany w końcu 80-tych lat XX wieku; Celem drugiego etapu jest czterokrotne zwiększenie się PKB w końcu XX wieku w porównaniu z rokiem 1980, cel ten także został przed terminem zrealizowany w 1995 roku; Celem w trzecim etapie jest zrealizowana modernizacja w drugiej połowie XXI wieku. Przeciętny PKB na głowę dojdzie do poziomu średnio rozwiniętych krajów a ludzie będą żyli w dostatku.
X-a pięciolatka
Chiny osiągnęły ogromne sukcesy w okresie IX 5-letniego planu 1996 ? 2000 roku i zaplanowały pierwszy ambitny programowy plan w nowym wieku w X pięciolatce, który zostaje wcielony w życie od 2001 roku. Główne cele rozwoju gospodarki narodowej i społeczeństwa Chin w okresie X pięciolatki od 2001 do 2005 roku są jak następujące:
-- Gospodarka narodowa trwale będzie się rozwijać w stosunkowo szybkim tempie, zostaną osiągnięte widoczne sukcesy w strategicznym uregulowaniu struktury ekonomicznej, widocznie podniesie się jakość i efektywność wzrostu gospodarki, co stworzy bazę dla podwojenia się PKB w 2010 roku w porównaniu z 2000 rokiem; Zostanie osiągnięty doniosły postęp w wysiłkach na rzecz utworzenia systemu współczesnych przedsiębiorstw w przedsiębiorstwach państwowych, wykształci się stosunkowo udoskonalony system ubezpieczeń społecznych, postawiony zostanie istotny krok w udoskonaleniu systemu socjalistycznej gospodarki rynkowej.
-- Przewidywane tempo wzrostu gospodarki wyniesie przeciętnie 7% rocznie, do 2005 roku licząc po cenach w 2000 roku PKB wyniesie 12 bilionów 500 miliardów juanów Renminbi, przeciętny PKB na głowę wyniesie 9400 juanów; w ciągu 5 lat liczba nowo zatrudnionych w miastach i miasteczkach oraz przeniesionej rolnej siły roboczej wyniesie oddzielnie 40 milionów osób, udział bezrobotnych w miastach i miasteczkach wyniesie prawie 5%; Ogólny poziom cen będzie w zasadzie stabilny; Międzynarodowe dochody i wydatki zachowają w zasadzie równowagę.
-- Struktura przemysłowa polepszy się i wzmocni międzynarodowa konkurencyjność; Do 2005 roku udział dodatkowej wartości produkcji rolnictwa, przemysłu i usług w PKB ? Produkcie Krajowym Brutto Chin wyniesie oddzielnie 13%, 51% i 36%, a udział zatrudnionych osób w globalnej liczbie zatrudniających całego społeczeństwa wyniesie oddzielnie 44%, 23% i 33%; Poziom gospodarki narodowej i informatyzacji społecznej podniesie się widocznie; Urządzenia infrastrukturalne będą w dalszym ciągu udoskonalane; Poziom urbanizacji podniesie się.
-- Do 2005 roku udział wydatków na badania naukowe i eksploatację nowych technologii całego społeczeństwa w PKB zostanie podniesiony do 1.5%. Zdolność do innowacji technologicznej wzmocni się a postęp technologiczny przyśpieszy się; Frekwencja w szkołach podstawowych wyniesie ponad 90% a w średnich szkołach na wyższym poziomie i w wyższych szkołach wyniesie oddzielnie około 60% i około 15%.
-- Przyrost naturalny ludności zostanie ograniczony do poniżej 0.9%j. Do 2005 roku ogólna liczba Chińczyków nie przekroczy miliarda 330 milionów osób; Udział zalesienia zwiększy się do 18.2%, a udział obszarów zalesionych i zadrzewionych w miastach wyniesie 35%; Poprawią się warunki ekologiczne w miastach i na wsiach, ogólna emisja głównych przemysłowych ścieków, spalin i odpadów zmniejszy się o 10% niż w 2000 roku.
Przeciętne dochody mieszkańców miejskich na głowę i przeciętne czyste dochody mieszkańców wiejskich na głowę zwiększać się będą o 5% rocznie; Do 2005 roku przeciętna powierzchnia domów mieszkalnych na głowę mieszkańców miast i miasteczek zwiększy się do 22 metrów kwadratowych. W całym kraju 40% rodzin korzystać będzie z telewizji kablowej; W miastach i na wsiach poziom służby medycznej i sanitarnej w dalszym ciągu będzie się podnosił a życie kulturalne mieszkańców stanie się jeszcze bardziej obfite.
|
|
|