Informacje ogólne
Stolica: Tokio Powierzchnia: 377,8 tys. km2 Ludność: 125,6 mln mieszk. (1997) Język urzędowy: japoński Jednostka monetarna: jen Święto narodowe: 23 grudnia (rocznica urodzin cesarza 1933) Podział administracyjny: 47 prefektur; stołeczna Tokio (to), 2 miejskie Kioto i Osaka (fu), okręg specjalny Hokkaido (do), pozostałe 43 tzw. ken
Informacje polityczne
Głowa państwa: Akihito Szef rządu: Junichiro Koizumi Izba wyższa parlamentu: Izba Radców (Sangiin) Izba niższa parlamentu: Izba Reprezentantów (Shugiin) Partie: Partia Liberalno ? Demokratyczna (PLD) , Partia Nowych Granic (Shinshinto), Partia Demokratyczna (PD), Komunistyczna Partia Japonii (KPJ), Socjaldemokratyczna Partia Japonii (SDPJ) , Nowa Partia Prekursorów (NPP) 2,
Ludność
Szybki przyrost ludności na początku XX w. został zahamowany w czasie II wojny świat. (15-krotny spadek przyrostu naturalnego w porównaniu z okresem 1935?40), ponowny, po wojnie, był spowodowany repatriacją 6,5 mln Japończyków z zagranicy oraz spadkiem umieralności i gwałtownym wzrostem urodzeń. Kontrolowanie liczby urodzeń wpłynęło na zmniejszenie przyrostu naturalnego z 21? (1949) do 10,3? (1955); na takim poziomie przyrost naturalny utrzymywał się do końca lat 80., obecnie wynosi 3,6? (1992). Japończycy stanowią 99% ogółu ludności Japonii, wśród pozostałych najliczniejsi są Koreańczycy, Chińczycy, Amerykanie; na Hokkaido (gł. w pn. części) ok. 15 tys. Ajnów, pierwotnej ludności pn. Japonii. Struktura wyznaniowa ludności Japonii jest następująca: ok. 85% stanowią wyznawcy shint?izmu, jap. religii rodzimej (1868?1945 oficjalnej religii państw.), 70% buddyści należący do licznych grup (buddyzm japoński), przy czym większość buddystów uważa się jednocześnie za wyznawców shint?izmu; 13% to wyznawcy nowych religii (np. s?ka gakkai), łączących elementy wierzeń i praktyk rel. shint?izmu, buddyzmu, taoizmu, konfucjanizmu i chrześcijaństwa, 1% to chrześcijanie (w tym ok. 425 tys. katolików i 205 tys. protestantów). Struktura wiekowa typowa dla większości krajów rozwiniętych: ok. 27% ludności w wieku poniżej 20 lat, ponad 61% ? od 20?64 lat, 12% ? w wieku 65 lat i więcej; liczebna przewaga kobiet nad mężczyznami (103 kobiety na 100 mężczyzn); przeciętna długość trwania życia największa w świecie, dla mężczyzn 76 lat, kobiet ? 82 lata. Średnia gęstość zaludnienia 329 mieszk. na km2; największa koncentracja ludności występuje w pasie przem. ? pd. Honsiu, pn. Kiusiu i pn. Sikoku (ponad 1000 mieszk. na km2); słabo zaludniona wyspa Hokkaido (50?100 osób na km2), pn. Honsiu, pd. Kiusiu. W miastach mieszka ok. 77% ludności; największe m.: Tokio (8,1 mln mieszk. ? 1992), Jokohama (3,3 mln), Osaka (2,6 mln), Nagoja (2,2 mln), Kioto (1,5 mln), K?be (1,5 mln), Kitakiusiu (1,0 mln) tworzą konurbacje miejsko-przem. (Tokio 11,9 mln mieszk. ? 1989); inne większe m.: Sapporo (1,7 mln), Kawasaki (1,2 mln). Strukura ludności czynnej zawodowo: przemysł wraz z budownictwem ok. 34% zatrudnionych, rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo ? ok. 7%, usługi ? pozostałą część; czas trwania pracy w Japonii najdłuższy (ponad 40 godzin tygodniowo) wśród krajów wysoko rozwiniętych; bezrobocie wynosi 2,1% ? 1992 (ok. 1,3 mln osób zawodowo czynnych).
Gospodarka
Kraj wysoko rozwinięty, jedna z potęg gosp. świata, wytwarza 14% produktu świat. brutto ? 2 miejsce w świecie, po USA (1989). Zapoczątkowany w 2 poł. XIX w. rozwój nowocz. gospodarki jap. był okresowo przerywany działaniami wojennymi. Po II wojnie świat. największe w świecie tempo rozwoju gosp.; 1961?65 średnie roczne tempo wzrostu wynosiło 12%, 1966?70 ? aż 15,2%, obecnie ok. 5%. Wartość produktu krajowego brutto wynosi 3362 mld dol. USA, na 1 mieszk. ? 27132 dol. USA (trzeci wskaźnik na świecie po Szwajcarii i Szwecji ? 1991); jap. rezerwy złota wynoszą ponad 24 mln uncji, dewizowe: ? ok. 72 mld dol. USA (1992); największy udział w wytwarzaniu produktu krajowego brutto mają usługi i handel zagr. ? 55% oraz przemysł i budownictwo ? ponad 42%, udział rolnictwa i leśnictwa zaledwie ? 2,5% (1990). W gospodarce Japonii występuje b. duża koncentracja kapitału; największe przedsiębiorstwa są związane z przemysłem maszyn., samochodowym, elektrotechn. i elektron.: Toyota (92 tys. zatrudnionych, obroty 60,5 mld dol. USA ? 1990), Hitachi (275 tys., 51 mld dol. USA), Matsushita Electric, Nissan Motor, Toshiba, Honda Motor, Mitsubishi i in.; sektor państw. obejmuje 20% gospodarki nar., najwyższy udział (ok. 60%) ma w łączności, transporcie i usługach. Japonia jest jednym z największych świat. inwestorów, wartość jap. inwestycji za granicą (gł. w Chinach, Azji Pd.-Wsch., USA) wynosi ok. 155 mld dol. USA (1989).
|