Informacja o naszej redakcjiInformacja o CRI
China Radio International
Wiadomości z Chin
Wiadomości z Zagranicy
Gospodarka
Kultura
Nauka i Technika
Sport
Ciekawostki
Nasze propozycje

Informacje o Chinach

Podróże po Chinach

Mniejszości

Przysłowia chińskie 

Sport

Chińska Kuchnia
(GMT+08:00) 2004-07-23 20:40:54    
Nauka Esperanto-Lekcja 29

CRI

Esperanto dla wszystkich - Lekcja 29

Wiemy wszyscy, bo to gołym okiem widać, że między domem a ruderą, koniem a szkapą jest pewna różnica. Esperanto posiada na oznaczenie tej różnicy specjalny przyrostek "a?" A jeśliby ktoś chciał wyrazić dobitnie swoją pogardę dla tego czegoś brzydkiego, użyje sobie przedrostka "fi". Już samo brzmienie takiego "fi" pełne jest lekceważenia, prawda?

Przeczytajmy sobie tekst:

Mi havas bu?on kaj hipopotamo havas bu?a?on. Barbara Z. estas bona virino, sed ?ia konatulino, Irena B. estas tre malsimpatia fivirino. Fi, kiel abomene vi skribas! Vi skriba?as. Sinjoro X. lo?as en a?a doma?o. ?u via domo estas bela? La mia ne estas tre bela, sed ne estas anka? a?a. La homoj diras ofte, ke bestoj morta?as. La ?evalo kiu estas amiko de homoj, ne morta?as, sed mortas. La ?evala?o ne esta fia ?evalo, sed nur tre malfeli?a. Lingvo de poetoj estas belega. La lingvo de huliganoj, kiu enhavas malpurajn kaj abomenajn vortojn, estas lingva?o. ?u via mantelo estas farita el bona ?tofo? Ne! Mia tuta vesta?o estas farita el ?tofa?o, ?ar mi gajnas malmulte. Unu edzo diras al sia edzino, ke ?i havas okula?ojn. Sed li ne pravis. La edzino havis belajn okulojn. Mi pensis, ke Adamo havas elegantan barbeton, kaj li havas nur abomenajn malpurajn hara?ojn. Fi! tłumaczenie

Nowe słówka:

abomene - obrzydliwie
bu?a?o - morda
?evala?o - szkapa
domo - dom
doma?o - rudera
enhavi - zawierać
fi - fe!
fia - wstrętny, podły
fivirino - wstrętna baba, babsko
gajni - zarabiać
hara?o - kłak
hipopotamo - hipopotam
huligano - huligan

konatulo - znajomy
lingva?o - żargon
mantelo - płaszcz
morti - umrzeć
morta?i - zdechnąć
okula?o - ślepie
poeto - poeta
pravi - mieć słuszność
skriba?i - bazgrać
?tofo - materiał, tkanina
?tofa?o - tandetny materiał
vesta?o - ubranie

Gramatyka:

Przyrostek "a?" - wyraża pogardę lub obrzydzenie estetyczne, wynikające z wyglądu zewnętrznego, woni itp. Np.:

domo - dom
odoro - zapach

 

doma?o - rudera
odora?o - smród, fetor

Przedrostek "fi" - wyraża pogardę lub obrzydzenie moralne, wynikające z przyczyn subiektywnych. Np.:

homo - człowiek
bildo - obraz
libro - książka

 

fihomo - podlec
fibildo - bohomaz, kicz
filibro - książka brzydka, paskudna
(ze względu na treść)