Esperanto dla wszystkich - Lekcja 28
"Co ci przypomina, co ci przypomina widok znajomy ten?" - zaśpiewałam sobie, przeczytawszy w jednym z bułgarskich podręczników esperanta przytoczone poniżej opowiadanie. Bo proszę:
A m i k o j
Du kamaradoj, vila?anoj, voja?is de unu vila?o al alia. La vetero estis bela. La suno brilis gaje. En la kamparo pa?tis sin ?afaro. La ?afisto ludis per sia ?almo melodian popolan kanton. Jen la kamaradoj venis, en densan kaj malluman arbaron. En la arbaro estis malvarme kaj mallume. La foliaro de la arboj susuris mistere. Unu el la kamaradoj, Jovi?o, ekvidis grandan brunan urson, ektimis, sed nenion diris al sia kamarado kaj rapide grimpis sur arbon. La alia, Stefano, anka? ekvidis la urson, sed jam estis malfrue. Li ?etis sin sur la teron kaj ku?is kiel morta. La urso alvenis, ekflaris, flaris kaj foriris. Kiam li jam estis malproksime, Jov?o saltis de la arbo sur la teron. Stefano ekstarsis kaj ili denove ekvoja?is. Jov?o demandis Stefanon: - Kion diris al vi la urso? - La urso diris al mi, ke mi neniam devas voja?i kun homo, kiu forlasas sian kamaradon en dan?ero. tłumaczenie
Prawda, że zabawne? A teraz nowe słówka do tych wariacji na temat Leszka i Mieszka, mickiewiczowskich kumów z oszmiańskiego powiatu:
arbaro - las brili - błyszczeć, lśnić dan?ero - niebezpieczeństwo denove - od nowa densa - gęsty ekflari - powąchać ekstari - powstać ektimi - zlęknąć się flari - wąchać foliaro - listowie forlasi - opuścić gaje - wesoło grimpi - wspinać się kamarado - towarzysz, kompan kamparo - pola |
|
malfrue - późno morta - martwy melodio - melodia mistere - tajemniczo pa?ti sin - paść się popola - ludowy proksime - blisko ?afaro - stado owiec ?afisto - owczarz ?almo - szałamaja, flet pasterski susuri - szumieć, szeleścić salti - skakać urso - niedźwiedź voja?i - podróżować |
Nowa porcja gramatyki:
Przyrostek "ar" - oznacza zbiór, zespół, zgromadzenie. Np.:
?ipo - statek lo?anto - mieszkaniec vorto - słowo aro - zbiór, gromada |
|
?iparo - flota lo?antaro - ludność vortaro - słownik |
Przedrostek "ek" - oznacza rozpoczęcie lub krótkotrwałość czynności. Np.:
stari - stać dormi - spać vidi - widzieć |
|
ekstari - powstać, stanąć ekdormi - zasnąć, usnąć ekvidi - zobaczyć |
Końcówki gramatycznej "n" uzywa się, jak już wiemy, z lekcji 7-mej dla oznaczenia czwartego przypadku (biernika). Poza tym końcówki "n" używamy do oznaczenia kierunku, lub celu. Np: Mi iras teatron - idę do teatru. Mi metas la libron sur la tablon - kładę książkę na stół.
anta?e - na przedzie hejme - w domu |
|
anta?en - naprzód hejmen - do domu |
|