Esperanto dla wszystkich - Lekcja 22
Jak to, proszę Państwa, wszystko zależy od punktu widzenia - no, no! Jakieś np. przeciętne oblicze ludzkie jednemu wyda się uroczą miłą twarzyczką, a drugiemu gębą jak patelnia. Albo żona! Dla obcych panów "maleńka", "kociątko" i różne tam takie miłe rzeczy, a dla własnego męża... brr! Herod - baba ! Prawda ? Dziś nauczymy się zdrabniać i zgrubiać (powiększać). Przeczytajmy tekst :
Sinjoro B. havas malgrandan filineton. ?i (la filineto) havas belajn bluajn okulojn, ru?an bu?eton kaj tre agrablan vo?eton. Bovo havas malagrablan vo?egon. Sur via viza?o mi vidas ?ojan rideton. ?u via edzo anka? dormetas post tagman?o? En Zakopane trovi?as montoj, kaj en mia vila?o estas nur montetoj. Sokolica en Pieniny estas impona montego. Hodia? estas simpla pluvo, sed morga? estos pluvego - diras sinjoro Wicherek kun simpatia rideto. ?u Ksantipa estis dol?a edzineto? Eble ankora? unu kaliketon? Ne? Kial? ...Leterportisto staras anta? mia pordego. Li havas certe leteron de mia knabo - pensas fian?ino de soldato. Misisipi estas riverego kaj Utrata estas nur rivereto. Edzeto, mi petas vin, donu al mi monon! Edzineto, mi petegas vin, donu al mi trankvilon! tłumaczenie
Nowe słówka:
blua - niebieski bu?o - usta bu?eto - usteczka certe - na pewno dormeti - drzemać impona - imponujący kaliketo - kieliszeczek kalikego - kielich letereto - liścik leterportisto - listonosz monto - góra monteto - górka peti - prosić petegi - błagać pluvo - deszcz pluveto - deszczyk |
|
pluvego - ulewa pordego - brama rido - śmiech rideto - uśmieszek rivero - rzeka rivereto - rzeczka riverego - wielka rzeka simpla - zwykły soldato - żołnierz tagman?o - obiad trankvilo - spokój trovi?i - znajdować się vo?o - głos vo?eto - głosik vo?ego - głosisko |
Przyrostek "eg" - wyraża zwiększenie, wzmocnienie cechy, najwyższy stopień wielkości i natężenia:
bu?o - usta varma - ciepły peti - prosić ega - olbrzymi |
|
bu?ego - morda varmega - gorący petegi - błagać ege - niezmiernie, ogromnie |
Przyrostek "et" - wyraża zmniejszenie, osłabienie, najniższy stopień wielkości lub natężenia:
domo - dom bruo - szum, hałas eta - drobny, malutki |
|
dometo - domek brueto - szmerek ete - maleńko, odrobinkę |
|