Esperanto dla wszystkich - Lekcja 20
Są pewne czynności, które wymagają specjalnych pomieszczeń, prawda? No, właśnie! I od tych czynności pomieszczenia nabierają nazwy. Albo pewne rzeczy. Też to samo. Trzeba wiedziec, gdzie się je ma. Po dzisiejszej lekcji na pewno nie będziemy mieli żadnych wątpliwości pod tym względem.
Przeczytajmy tekst:
Anta? kelkaj horoj mi vizitis malgrandan urbon en okcidenta Pollando. En la urbo estas antikva pre?ejo memoranta tempojn longe pasintajn, estas anka? tute nova, tre moderna lernejo, granda librejo kaj diversaj elegante aran?itaj vendejoj. Anta? fenestroj de mia hotela ?ambro staris blanka palaco. Tio estas nove konstruita hospitalo. En tiu ?i hospitalo ku?as mia amikino. Vespere, reveninte de ?i, mi iris al kafejo. Malgranda kaj tre agrabla ejo. Tie mi renkonits miajn lernantojn, junajn geesperantistojn. Ni inter?an?is malgrandajn donacojn por memoro. Mi donis al ili cigaredujon, kosmetikujon kaj monujon. Ili donacis al mi multajn objektojn. Jen: inkujo, plumujo, buterujo, cigaredingo kaj e? malnova kandelingo. Ho, mi forgesis! Ili donacis al mi anka? sabron de sinjoro Wołodyjowski en sabringo. Vere! Nun, kiam mi veki?is, estas frua mateno. Anta? mia fenestro floras pomarboj kaj pirujoj. tłumaczenie
Nowe słówka:
antikva - bardzo stary, zabytkowy aran?ita - urządzony buterujo - maselniczka cigaredingo - cygarniczka cigaredujo - papierośnica donaci - podarować donaco - podarunek doni -dać ejo - lokal, miejsce fenestro - okno flori - kwitnąć frua - wczesny ho - oj, o, ach! hospitalo - szpital hotelo - hotel inkujo - kałamarz kafejo - kawiarnia kandelingo - świecznik kosmetikujo - kosmetyczka ku?i - leżeć lernejo - szkoła librejo - kisięgarnia |
|
longe - długo, dawno mateno - ranek, poranek memori - pamiętać memoro - pamięć moderna - nowoczesny monujo - portmonetka multaj - liczni, liczne objekto - przedmiot okcidento - zachód (strona świata) plumujo - piórnik pirujo - grusza palaco - pałac Pollando - Polska pomarbo - jabłoń pre?ejo - kościół renkonti - spotkać reveninte - powróciwszy sabro - szabla sabringo - pochwa do szabli veki?i - obudzić się vendejo - sklep viziti - odwiedzać |
A teraz gramatyka:
Przyrostek "ej" oznacza miejsce, gdzie się odbywa jakaś czyność, lub gdzie się coś dzieje. Np.: lerni - uczyć się, lernejo - szkoła, pre?i - modlić się, pre?ejo - kościół, ejo - lokal, pomieszczenie, miejsce.
Przyrostek "ing" - oznacza przedmiot, stanowiący nasadę, obsadę, pochwę. Np.: kandelo - świeca, kandelingo - świecznik, ingo - pochwa, futerał.
Przyrostek "uj" oznacza:
- Naczynie, pudełko, torebkę do przechowywania czegoś. Np.: cigaredo - papieros, cigaredujo - papierośnica;
- Nazwy drzew od nazwy owocu. Np.: figo - figa, figujo - drzewo figowe; pomo - jabłko, pomujo - jabłoń. (zamiast pomujo, figujo, pirujo itp. można mówić: figarbo, pomarbo, pirarbo itp.);
- Nazwę kraju zamieszkiwanego przez dany naród: turko - Turek, Turkujo - Turcja; polo - Polak, Polujo - Polska, japano - Japończyk, Japanujo - Japonia. (Dla określenia kraju można używać także końcówki "io": Jugoslavio, Bulgario, Italio).
|