Esperanto dla wszystkich - Lekcja 12
Dziś będziemy mówić o przysłówku. Słowa te powtarzane będą wielokrotnie w naszych lekcjach i na pewno same wejdą Państwu do głowy.
Przysłówek tworzymy z przymiotnika, z przyimka a nierzadko także z innych części mowy. Ale proszę się nie bać . To bardzo łatwe. Po prostu zamiast końcówki danego wyrazu stawiamy końcówkę przysłówkową "e" i sprawa załatwiona.
Z przymiotnika poprzez zmianę końcówki (z "a" na "e") otrzymują Państwo przysłówek, np.: bona - dobry, bone - dobrze; bela - ładny, bele - ładnie; ?arma - uroczy, ?arme - uroczo.
Tworząc przysłówek z przyimka dopisujemy tylko literę "e". Wygląda to tak:
anstata? - zamiast anta? - przed dum - podczas ekster - poza for - precz kontra? - przeciw krom - prócz kun - z per - za pomocą post - po sub - pod |
|
anstata?e - zastępczo anta?e - przedtem, z przodu dume - tymczasem ekstere - zewnętrznie fore - gdzieś daleko kontra?e - przeciwnie krome - ponadto, oprócz tego kune - razem, łącznie pere - pośrednio, przez poste - potem, później sube - pod spodem |
Opanowania pamięciowego wymagają tylko przysłówki zaimkowe. Lecz i tu znajdujemy logiczny ład:
Przysłówki oznaczające miejsce kończą sie na "e" |
kie - gdzie |
tie - tam |
ie - gdzieś |
?ie - wszędzie |
nenie - nigdzie |
Przysłówki oznaczające przyczynę kończą się na "al" |
kial - dlaczego |
tial - dlatego |
ial - dlaczegoś |
?ial - z każdej przyczyny |
nenial - z żadnej przyczyny |
Przysłówki oznaczające czas kończą się na "am" |
kiam - kiedy |
tiam - wtedy |
iam - kiedyś |
?iam - zawsze |
neniam - nigdy |
Przysłówki oznaczające sposób kończą się na "el" |
kiel - jak |
tiel - tak |
iel - jakoś |
?iel - w każdy sposób |
neniel - nijak, w żaden sposób |
Przysłówki oznaczające ilość kończą się na "om" |
kiom - ile |
tiom - tyle |
iom - ileś |
?iom - każda ilość |
neniom - żadna ilość |
|