Esperanto dla wszystkich - Lekcja 2
Proszę sobie wyobrazić, że za chwilę będziemy już tłumaczyć z esperanta na język polski. Najpierw przeczytajmy sobie tekst. Tylko głośno, dobrze? Bo to bardzo pomaga w nauce.
Proszę:
Patro kaj patrino. Patro estas viro. Patrino estas virino. Mi kaj vi. Mi estas knabo kaj vi estas knabino. Li estas profesoro. ?i estas profesorino. Sinjoro kaj sinjorino. Jen sinjoro Marek B., laboristo, kaj sinjorino Barbara Z., laboristino. Mi estas Maria, kaj vi? Mi estas Janek. Patro kaj filo. Jen estas domo. Filino kaj patrino. tłumaczenie
Ja wiem, moi drodzy, że już rozumiecie wszystko bez słownika, ale nigdy nie zawstydzi sprawdzić. Oto słówka z dzisiejszej lekcji (niektóre powtórzyliśmy z lekcji pierwszej, ale w przyszłości powtórek takich robić nie będziemy, tylko wciąż nowe i nowe!):
filo - syn filino - córka knabo - chłopiec knabino - dziewczynka laboristo - robotnik laboristino - robotnica |
|
patrino - matka profesoro - profesor profesorino - profesorka sinjoro - pani viro - mężczyzna virino - kobieta |
Te wszystkie wyrazy, to rzeczowniki. A teraz coś, co trzeba dobrze zapamiętać :
ZASADA: Rzeczowniki zawsze (bez wyjątku!) kończą się w mianowniku liczby pojedynczej na "o". Rzeczowniki rodzaju żeńskiego tworzymy z męskich i to w bardzo łatwy sposób. Bierzemy taki męski rzeczownik, pozbawiamy go końcówki "o", na jej miejsce przyczepiamy wdzięczne, żeńskie "ino" - i sprawa załatwiona.
Warto jeszcze zapamiętać, że wszystkie rzeczowniki nieosobowe są rodzaju nijakiego.
W tekście naszej dzisiejszej lekcji mamy także zaimki osobowe. Oto one:
mi - ja, vi -ty, li - on, ?i - ona, ?i - ono.
Teraz wytłumaczymy czasownik estas, tak często powtarzający się w naszej lekcji. Proszę spojrzeć:
jestem jesteś jest |
/ >estas / |
jesteśmy jesteście są |
/ >estas / |
Cudowne słówko, prawda? Tylko z jednym zastrzeżeniem! Musimy pamiętać, żeby przy każdym takim
"estas" stawiać odpowiedni zaimek osobowy tzn. żeby mówić mi estas, vi estas, li estas, ?i estas... itd., bo inaczej nasz rozmówca nie zorientuje się, o co nam chodzi. Zaimki osobowe liczby mnogiej podane są w następnej lekcji.
Mamy jeszcze do wytłumaczenia dwa słówka: kaj i jen. Otóż "kaj" ma znaczenie polskiego spójnika "i" albo "a", natomiast "jen" znaczy po prostu "oto".
|