Informacja o naszej redakcjiInformacja o CRI
China Radio International
Wiadomości z Chin
Wiadomości z Zagranicy
Gospodarka
Kultura
Nauka i Technika
Sport
Ciekawostki
Nasze propozycje

Informacje o Chinach

Podróże po Chinach

Mniejszości

Przysłowia chińskie 

Sport

Chińska Kuchnia
(GMT+08:00) 2005-04-07 17:15:31    
Chińki medyk i Księga chińskich receptur

CRI

Przez cały czas podróży z Lizbony do Goa Boym ukończył Chińskiego medyka, a także Księgę chińskich receptur. W Syjamie Boym napisał też przedmowy do swych dzieł medycznych . Ukazały się one drukiem w 1686 r.

Boym wyjaśnia w Chińskim medyku zasady chińskiej medycyny yinyang. Boym wyjaśnia tu bowiem zasady chińskiej medycyny, zawarte w różnych źródłach chińskich , zaczynając od najbardziej podstawowych pojęć filozoficznych i medycznych, a więc od zapoznania europejskiego czytelnika z chińską doktryną filozoficzną in-yam (obecnie yin-yang). Zakłada ona, że materia, a więc i ciało ludzkie, zawiera dwa przeciwstawne pierwiastki: męski, dodatni, niebiański yam, inaczej zwany ciepłem życiowym (w tłumaczeniu Boyma calor primigenium ? ciepło pierwotne , lub w innych miejscach calor naturalis-ciepło naturalne), oraz żeński, ujemny, ziemski in, inaczej zwany pierwiastkiem wilgotności (w tłumaczeniu Boyma lumidum radicale). Jest ukazany przez niego na reprodukowanej stronie hieroglif oznaczający człowieka i jego wyjaśnienie, iż lewa kreska oznacza w nim pierwiastek męski, prawa zaś- żeński i że z ich połączenia powstaje istota ludzka. Jest to informacja dla Europejczyka, jak Chińczycy piszą i interpretują swój najprostszy hieroglif.

Boym prezentuje w Księdze chińskich receptur wiele środków , po raz pierwszy podając obok nich autentyczne nazwy chińskie. Ta książka zawiera bardzo istotne informacje na temat właściwości chińskich leków, na przykład czy są nieszkodliwe, czy trujące, i jak należy postępować, aby tych trujących własności się pozbyć, jak zostały zakwalifikowane przez chińskich farmakologów zgodnie z obowiązującą doktryną "czterech smaków i pięciu klimatów" i do leczenia jakich chorób są stosowane w tradycyjnej chińskiej medycynie. Ponadto w adnotacji do swojej przedmowy do Księgi chińskiej receptur Boym pisze, że w Chinach leki dzielone są na siedem grup w zależności od ich przeznaczenia. Nie wszystkie leki z tych grup są znane i stosowane w Europie. Te siedem grup, według Boyma, to: leki uśmierzające ból, ściągające, przywracające prawidłowe działanie róźnych organów, równoważące, tonizujące, przeciwgorączkowe, rozgrzewające.

Jak wspomniałam, Boym opisywał chińskie leki uwzgledniając "teorię czterech smaków i pięciu klimatów". Oznacza to, że przy opisie każdego leku w jego farmakopei znajduje się informacja, jakie ma własności smakowe i "klimatyczne". Cztery smaki w chińskiej farmacji to: słodki, ostry lub cierpki, gorzki oraz kwaśny. Ale w praktyce ? i to jest odzwierciedlone również w pracach Boyma ? chińscy lekarze rozróżniają również smak słony i smaki pośrednie: cierpko-słodki, gorzko-słodki , słodko-kwaśny i inne.

Tu raczej nie ma rozbieżności ze sposobami określania smaków w Europie. Trudniej jest natomiast wytłumaczyć chińską teorię "klimatów", które są określane następująco: neutralny lub umiarkowany, zimny, chłodny, ciepławy i ciepły. Zaliczanie leków do poszczególnych kategorii zależało od tego, jak działają one na organizm człowieka, ale i od tego, do leczenia jakich chorób i jakich organów człowieka są one przepisywane. Niezależnie od tych smakowo-klimatycznych określeń opisy leków zawierają zwykle informacje również o tym, czy i w jakim stopniu leki te są trujące: jest trujący, jest średnio trujący, jest bardzo trujący. Te informacje okazały się bardzo pomocne przy identyfikacji tych wszystkich roślin, które nie zostały zidentyfikowane przez smego Boyma. Księga chińskich receptur zawiera m.in. blisko czterysta chińskich nazw roślin, zwierząt i minerałów, niewymienionych dotychczas w żadnej publikacji o Chinach.