|
 |
| (GMT+08:00)
2005-06-03 10:00:28
|
 |
|
Ogrody ścieżką ku Dao
CRI
 Prywatne chińskie ogrody, zwłaszcza te na południu kraju, słyną ze swej prostoty i harmonii z naturą. Otoczone są zwykle białymi murami wykładanymi szarymi kafelkami. W ich obrębie znajdują się skromnie zdobione budowle-altanki i pawilony.
Ogrody francuskie i włoskie charakteryzuje geometryczną dokładność,celem ich chińskich odpowiedników jest natomiast możliwie najbliższe wtopienie się w naturę. Kamienie, pawilony, mostki, strumienie i sadzawki, wkomponowane są w naturalne linie środowiska. Otwarte galerie łagodnie wiją się pomiędzy wzgórzami, łącząc stojące na ich drodze pawilony i bramy, a jednocześnie dzieląc przestrzeń podobnie, jak czynią to parawany. Kamienne płyty wiedzą spacerowiczów poprzez strumienie ku altanom. Różnorodność drzew, wśród których nie brakuje zimozielonych, sprawia,że są one równie atrakcyjne o każdej porze roku.
Wraz z upadkiem dynastii han w początkach III wieku naszej ery polityczny chaos i słabość dworu doprowadziły do prześciowej utraty wiary w wartości konfucjańskie. Ludzie powszechnie zaczęli szukać innej, alternatywnej filozofi, będącej ucieczką od czasów destrukcji, upadku zamieszania. Pociechę znajdowano w taoistycznej wizji natury, wiele rodzin opuszczało zniszczone miasta i chroniło się na wsi, w okolicach słabo zaludnionych, niemal dzikich. 
Filozofia taoistyczna silnie podkreślała jedność i ciągłość wiata materialnego i duchowego. Dla taoistów ludzkość miała znajdować się gdzieś w połowie drogi pomiędzy niebem a ziemią. Wszystko miało rozwijać się zgodnie z własną naturą dyktowaną prawami kosmicznymi.
"Dao" w dosłownym tłumaczeniu na język polski znaczy ?droga. Według filozofów kryje jednak głębsze znaczenie-jedności rzeczy, absolutu. Wskazuje nie tylko drogę, którą należałoby kroczyć, ale cały proces zjawisk, jest sumą przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.
Jednym z celów ogrodów chińskich jest zjednoczenie ludzi z wszechświatem, wspomożenie ich w doświadczaniu tajemniczego oddziaływania "dao". Budowane przez poetów i filozofów z południa, są łagodne w swym stylu, pozbawione sztywnej symetrii, niemal kobieco delikatne. Koncepcja ?dao wyraża się w naturalności ich elementów, nawet jeśli stworzone zostały sztucznie. Są schronieniem dla artystów, miejscem dla filozoficznych dysput, nauki, komponowania wierszy, a nawet dla przypadkowych flirtów.
Jedną z podstawowych zasad taoizmu jest "wu wei" ? "nie działanie", tj. Nie działanie wbrew naturalnemu biegowi wszechrzeczy. Ogrody miały dawać wewnętrzną siłę, zrozumienie przemijania pór roku, upływu czasu, bezsensowności walki charakterystycznej dla dnia codziennego. Były też wymówką do wcofania się z życia społecznego i pogrążenia w bierności oznaczającej czystość i dziewiczość.
Według taoistycznej koncepcji estetyki, naturalność miała być wyższa ponad wszelkie sztuczne piękno, ale nie musiało to oznaczać kiełznania i tłumienia wyobrażni. Rozkosz ogrodów związana była świeżością, jaką dawały strumienie w czas letniej spiekoty, odległe dźwięki pluskających ryb skrytych w przedwieczornej mgle, wonią kwiatów lotosu, potęgą przemieniających się śniegów. Chińczycy zdają się świetnie chwytać niezrozumiałe wydawałoby się paradoksy, takie jak np. Potęgowanie wrażenia ciszy przez szelest wiatru czy brzęczenie cykad.
Drzewa, kwiaty, kwitnąca winorośl tworzyły piękno czterech pór roku, ale to przede wszystkim kwiaty miały odwierciedlać przemijanie. Lotos jest symbolem letniego znużenia, a peonia-początkiem lata. Wiosną jeziora są jedynie szklistymi taflami wód, latem całkowicie pokrywają się wznoszącymi się wysoko łodygami i liśćmi lotosów tworzącymi zieloną powierzcnię.
Chińskie ogrody mogą dawać schronienie więcej niż 100 różnym rodzajom drzew i kwiatów na raz. Kolory, zapachy, formy, piękno mają podkreślać naturalny wdzięk każdego z nich.
Drzewa bywają sadzone po trzy, pięć w jednym miejscu, wysokie i niskie razem, a nie ustawiane szpalerem po obu stronach ścieżki. Ich naturalności dopełniają gęstwiny krzewów. Ogrody mają bowiem symbolizować istotę samego taoizmu.
|
|
|
