|
 |
| (GMT+08:00)
2005-06-13 22:11:32
|
 |
|
Polski gotyk
CRI
Kościoły gotyckie w Polsce - gdzie podobnie jak na terenie Niemiec nie było wystarczającej ilości kamienia- budowano z czerwonej, nie pokrytej tynkiem cegły, czasem tylko cegłę uzupełniano kamieniem. Stąd gotyk polski nazywa się ceglanym.
Warto podkreślić, że w naszym kraju też możemy obejrzeć gotyckie katedry, wystarczy odwiedzić w Gdańsku kościół Mariacki czy kościoły: św. Jana, św. Katarzyny, św. Piotra i Pawła oraz św. Trójcy.
Zabytki gotyku spotkamy też w Toruniu, w Gnieźnie, Poznaniu, Malborku oraz we Wrocławiu i Krakowie, w którym trzynawowy kościół Mariacki uznany jest za arcydzieło polskiego gotyku. A przepiękna kaplica znajdująca się na terenie katedry na Wawelu (zwana Mariacką) jest też zbudowana w stylu gotyckim. Na Wawelu też możemy obejrzeć piękne rzeźby gotyckie ? nagrobki Władysława Łokietka oraz Kazimierza Wielkiego. Zwłaszcza nagrobek Kazimierza Wielkiego wykonany z piaskowca i czerwonego marmuru z postacią króla spoczywającego pod gotyckim baldachimem godnie upamiętnia tego mądrego władcę i pierwszego opiekuna sztuk w Polsce.
Kościół Mariacki
Kościół Najświętszej Marii Panny jest głównym kościołem Gdańska, wybitnym dziełem gotyckiej architektury ceglanej i największym kościołem ceglanym pobrzeża Bałtyku (długość 105, wysokośc wnętrza 27, wysokość wieży 76 m). Początkowo w tym miejscu stał 6-przęsłowy kościół o układzie bazylikowym z niską wieżą zbudowany w latach 1343?ok. 1360.
Po tym pierwotnym kościele pozostały filary korpusu nawowego i 2 najniższe kondygnacje wieży. W 1379 mistrz murarski Henryk Ungeradin rozpoczął wznoszenie kościoła w obecnej formie. Do 1447 ukończono część wschodnią, w latach 1452-66 podwyższono wieżę o 2 kondygnacje. Od 1485 przy budowie pracował architekt Hans Brandt; z jego udziałem wzniesiono korpus nawowy. Budowę ostatecznie ukończono po 1496 pod kierunkiem Henryka Haetzla, który w latach 1499-1502 dokonał przesklepienia całego wnętrza.
Tragiczna dla dziejów świątyni była II wojna światowa: 1945 spłonęły dachy, większość sklepień runęła, a duża część wyposażenia uległa zniszczeniu. Kościół jest trójnawową halą o rozbudowanym i bogatym programie przestrzennym: trójnawowy transept i również trójnawowe prezbiterium tworzą we wschodniej części wrażenie przestrzeni centralnej, w której wszysktkie kierunki są prawie równoważne, co było ideałem późnogotyckiej architektury miejskiej. Pewne nieregularności planu w miejscu połączenia północnego ramienia transeptu z prezbiterium wynikają z konieczności dostosowania się do istniejącej zabudowy. Popisem mistrzostwa architekta są sklepienia, częściowo rekonstruowane po ostatniej wojnie. W nawie głównej, transepcie i prezbiterium są to sklepienia sieciowe o bogatym układzie żeber, nawy boczne przykrywają sklepienia kryształowe.
Wygląd zewnętrzny kościoła został zdominowany przez gładkie płaszczyzny ścian, w których znajdują się wysokie ostrołukowe okna. Takie ukształtowanie ścian zewnętrznych stało się możliwe dzięki wprowadzeniu skarp do wnętrza kościoła i utworzeniu między nimi kaplic. Od góry elewacje zamkają szczyty, które są dzielone pinaklami. Z naroży wyrastają ośmioboczne wieżyczki nakryte spiczastymi hełmami (rekonstruowanymi po 1970 r.).
|
|
|
