Upłynęło wiele lat. Borowski popadł w Chinach w zapomnienie. Profesor Yang Deyou przyczynę widzi w tym, że lektura utworów Borowskiego nie przynosi czytelnikowi miłego ukojenia czy zapomnienia się w czasie, jak to często bywa w obcowaniu z literaturą. Wręcz przeciwnie, wprowadza niepokój i sprzeciw, a nawet przerażenie. To teksty trudne, które zatrzymują nas na długo.

„Wydaje się, że nikt poza Borowskim nie sięgnął tak głęboko w istotę hańbiącej ludzkość sprawy, nikt nie potrafił tak precyzyjnie narysować metod i skutków upodlenia człowieczeństwa. Nikt – to znaczy nikt u nas. Wydaje się, że nowele Borowskiego nie dadzą się porównać z żadną literaturą świata. Jest to szczytowe osiągnięcie w tego rodzaju piśmiennictwie" – pisał Jarosław Iwaszkiewicz w przedmowie do Pożegnania z Marią (wyd. z 1961).

Dla Yang Deyou proces tłumaczenia nielicznych dzieł Borowskiego to czas niespokojnych nocy i sennych koszmarów. Jest to jednak cena, jaką gotów jest ponieść, by w ten sposób uczcić ofiary ludobójstwa i choć przez ten krótki czas być ich duchowym towarzyszem.
1 2