Przewodniczący Chin Xi Jinping spotkał się 16 listopada w Limie z prezydentem USA Joe Bidenem.
Xi Jinping podkreślił, że z przyjemnością ponownie spotkał się z Bidenem. Xi Jinping zwrócił uwagę, że w ciągu ostatnich czterech lat, choć w stosunkach chińsko-amerykańskich zdarzały się wzloty i upadki, prowadzono także dialog i współpracę, dzięki czemu osiągnięto ogólną stabilność.
Xi Jinping powiedział, że doświadczenia z ostatnich czterech lat są warte podsumowania, a lekcje trzeba zapamiętać. Myślę, że są one co najmniej następujące:
Po pierwsze, konieczne jest prawidłowe zrozumienie strategiczne. „Nowej zimnej wojny” nie da się prowadzić i nie można jej wygrać. Powstrzymywanie Chin jest nierozsądne i niepożądane i nigdy się nie powiedzie.
Po drugie, musimy być wierni naszym słowom i być zdecydowani w naszych działaniach. Chiny zawsze dotrzymują słowa, ale jeśli Stany Zjednoczone zawsze będą mówić jedno, a robić drugie, będzie to bardzo szkodliwe dla wizerunku Stanów Zjednoczonych i nadszarpnie wzajemne zaufanie między obiema stronami.
Trzecim jest traktowanie siebie nawzajem jako równych. W wymianie między Chinami a Stanami Zjednoczonymi jako dwoma głównymi krajami, żadna ze stron nie może przekształcać drugiej zgodnie z własnymi życzeniami, nie mówiąc już o pozbawianiu drugiej uzasadnionego prawa do rozwoju, aby utrzymać swoją pozycję lidera.
Po czwarte, nie możemy kwestionować czerwonych linii ani ustaleń. Zasada jednych Chin i trzy wspólne komunikaty chińsko-amerykańskie stanowią polityczną podstawę stosunków dwustronnych i muszą być skrupulatnie przestrzegane. Kwestia Tajwanu, demokracja i prawa człowieka, wybór własnej drogi i prawo do rozwoju to cztery czerwone linie Chin, których nie można kwestionować.
Po piąte, konieczne jest zaangażowanie się w ściślejszy dialog i współpracę. Niezależnie od tego, czy chodzi o gospodarkę i handel, rolnictwo, kontrolę narkotyków, egzekwowanie prawa, ochronę zdrowia, czy też o globalne wyzwania, takie jak zmiany klimatyczne i sztuczna inteligencja, a także międzynarodowe kwestie związane z punktami zapalnymi, Chiny i Stany Zjednoczone potrzebują współpracy.
Po szóste, konieczne jest reagowanie na oczekiwania ludzi. Rozwój stosunków chińsko-amerykańskich powinien zawsze koncentrować się na dobrobycie obu narodów i łączyć ich siły.
Po siódme, jako duże kraje musimy wykazać się odpowiedzialnością. Chiny i Stany Zjednoczone powinny zawsze brać pod uwagę przyszłość i los ludzkości, brać odpowiedzialność za pokój na świecie, dostarczać światu dobra publiczne, odgrywać aktywną rolę w jednoczeniu świata i nie zmuszać innych krajów do wyboru jednej ze stron.
Proces rozwoju stosunków chińsko-amerykańskich potwierdza również doświadczenie i inspiracja zdobyte w ciągu 45 lat od nawiązania stosunków dyplomatycznych między Chinami a Stanami Zjednoczonymi. Jeśli oba kraje staną się partnerami i przyjaciółmi, będą szukać wspólnej płaszczyzny, zachowując różnice i współpracować z drugą stroną, stosunki chińsko-amerykańskie będą mogły rozwijać się w szybkim tempie. Jeśli będziemy traktować siebie nawzajem jak rywali i wrogów, angażować się w zaciekłą konkurencję i szkodzić sobie nawzajem, stosunki chińsko-amerykańskie napotkają zwroty akcji, a nawet regres.
Zawsze wierzyłem, że jako najważniejsza dwustronna relacja na świecie stabilny rozwój stosunków chińsko-amerykańskich dotyczy nie tylko obu narodów, ale także przyszłości i losów ludzkości. Chiny i Stany Zjednoczone muszą kierować się dobrem obu narodów i wspólnymi interesami społeczności międzynarodowej, dokonywać mądrych wyborów, w dalszym ciągu poszukiwać właściwych sposobów współżycia między dwoma głównymi krajami, aby realizować długoterminowe pokojowe współistnienie Chin i Stanów Zjednoczonych na tej planecie – powiedział Xi.
Xi podkreślił, że nie zmieniło się zaangażowanie Chin w realizację celu, jakim jest stabilny, zdrowy i zrównoważony rozwój stosunków chińsko-amerykańskich, nie zmieniły się zasady wzajemnego szacunku, pokojowego współistnienia i korzystnej dla wszystkich współpracy w stosunkach chińsko-amerykańskich; nie zmieniło się stanowisko Chin w kwestii zdecydowanej ochrony swojej suwerenności, bezpieczeństwa i interesów rozwojowych; nie zmieniło się też pragnienie kontynuowania tradycyjnej przyjaźni między narodami chińskim i amerykańskim. Chiny są gotowe do dalszego utrzymywania dialogu, rozszerzania współpracy, zarządzania różnicami i dążenia do osiągnięcia płynnego przejścia stosunków chińsko-amerykańskich z nowym rządem USA, aby przynieść korzyści dla obu narodów.
Xi podkreślił, że separatystyczne akty dążenia do „niepodległości Tajwanu”są nie do pogodzenia z pokojem i stabilnością w Cieśninie Tajwańskiej. Jeśli Stany Zjednoczone chcą utrzymać pokój w Cieśninie Tajwańskiej, kluczem jest jasne zrozumienie charakteru „niepodległości Tajwanu” Lai Ching-te i władz DPP, ostrożne podejście do kwestii Tajwanu, wyraźne sprzeciwienie się „niepodległości Tajwanu” i poparcie dla pokojowego zjednoczenia Chin. Chiny zdecydowanie stoją na straży swojej suwerenności terytorialnej oraz praw i interesów morskich na Morzu Południowochińskim. Dialog i konsultacje między stronami są zawsze najlepszym sposobem zarządzania i kontroli sporów na Morzu Południowochińskim. Stany Zjednoczone nie powinny angażować się w dwustronne spory o wyspy i rafy Nansha, a także nie powinny tolerować i wspierać prowokacyjnych impulsów.
Stanowisko i działania Chin w sprawie ukraińskiej zawsze były uczciwe, Chiny promowały mediację, rozmowy pokojowe, pracowały na rzecz pokoju i deeskalacji sytuacji. Chiny nie pozwolą na wybuch wojny i chaos na Półwyspie Koreańskim i nie będą siedzieć bezczynnie i patrzeć, jak zagrożone jest strategiczne bezpieczeństwo i podstawowe interesy Chin – dodał Xi Jinping.
Biden powiedział, że w relacjach amerykańsko-chińskich, jako najważniejszych relacjach dwustronnych na świecie, nie chodzi tylko o obywateli obu krajów, ale także o przyszłość świata. Stany Zjednoczone nie dążą do „nowej zimnej wojny”, nie dążą do zmiany chińskiego systemu, nie starają się przeciwstawiać Chinom poprzez wzmacnianie sojuszy, nie popierają „niepodległości Tajwanu”, nie dążą do konfliktu z Chinami i nie wykorzystują kwestii Tajwanu do konkurowania z Chinami.
Obaj przywódcy potwierdzili siedmiopunktowy konsensus w sprawie zasad przewodnich stosunków amerykańsko-chińskich: wzajemnego szacunku, pokojowego współistnienia, komunikacji, zapobiegania konfliktom, przestrzegania Karty Narodów Zjednoczonych, współpracy w obszarach wspólnych interesów oraz odpowiedzialnego zarządzania czynnikami konkurencyjnymi w stosunkach dwustronnych.
Przywódcy uznali, że spotkanie było szczere, dogłębne i konstruktywne, a także wyrazili wolę dalszego utrzymywania komunikacji i kontaktu. (W.W. Z.T.)
