Małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią ważną dla rozwoju społeczno-gospodarczego siłę. W Chinach wytwarzają one 60% PKB i zapewniają 80% miejsc pracy w miastach, co roku przyjmując ponad 10 mln nowych pracowników. Działanie na rzecz rozwoju małych i średnich firm to ważna podstawa działalności zmierzającej do zapewnienia gospodarce stabilnego i szybkiego rozwoju, a tym samym kwestia o znaczeniu strategicznym, mająca konsekwencje również dla stabilności społecznej.
Przedłużający się międzynarodowy kryzys finansowy i celowe „schłodzenie" chińskiej gospodarki postawiło małe i średnie firmy w Chinach w nowej sytuacji. Fundamentalny problem, z jakim się borykają, to sprzeczność między wysokimi kosztami a słabym popytem.
Chen Xin, wicedyrektor Centrum Wspierania Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw Ministerstwa Przemysłu i Informatyzacji, ocenia aktualną sytuację jako wejście małych i średnich firm w nowy etap rozwoju, gdyż stare metody są nie do utrzymania. Chen uważa, że przedsiębiorstwa te będą stawały się bardziej zaawansowane technologicznie i zarządzane bardziej profesjonalnie, a także zaczną oferować bardziej wyrafinowane produkty i usługi. Taka transformacja oznacza jednak, jak ostrzega ekspert, bolesny okres przejściowy.
Pod koniec września 2013 roku liczba zarejestrowanych w Chinach przedsiębiorstw wynosiła 14 mln 690 tys. 2,4% z nich stanowią przedsiębiorstwa średnie, 30,3% - przedsiębiorstwa małe, a 67% - tzw. mikroprzedsiębiorstwa. Małe i średnie firmy są wprawdzie wszechobecne i bardzo dynamiczne, ale napotykają w swojej działalności szereg trudności, związanych m.in. z przetwarzaniem informacji, zatrudnianiem kompetentnych kadr, pozyskiwaniem kapitału, zajmowaniem rynku czy modernizacją. Potrzebują zatem wsparcia i pomocy ze strony różnych instytucji i firm świadczących na ich rzecz usługi.
Chen Xin jest zdania, że małe i średnie przedsiębiorstwa potrzebują przede wszystkim wsparcia władz. Koordynuje je specjalna grupa działająca w strukturach Rady Państwowej, która skupia przedstawicieli 20 centralnych organów państwa. Przykładem takiego wsparcia, który podaje Chen Xin, jest zwiększenie kwoty zwolnionej z podatku dochodowego od osób prawnych. Pierwotnie wynosiła ona 30 tys. juanów, potem 60 tys., aż wreszcie Rada Państwowa podniosła ją do poziomu 100 tys. juanów. Na tej polityce skorzysta wielu przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w niewielkiej skali.
Podczas obradującego w listopadzie 2013 roku III Plenum KC KPCh XVIII kadencji uznano reformy systemu gospodarczego za punkt ciężkości wszechstronnego pogłębienia reform. Jako kluczowy problem KC wskazał należyte ułożenie relacji między państwem a rynkiem, tak aby to rynek odgrywał decydującą rolę w dystrybucji zasobów, a państwo lepiej wywiązywało się ze swojej roli.
W przyjętej podczas III Plenum „Decyzji KC KPCh o ważnych problemach dot. wszechstronnego pogłębienia reform" odnajdujemy innowacje teoretyczne, w tym stwierdzenie: „sektor publiczny i sektor niepubliczny stanowią ważne części składowe socjalistycznej gospodarki rynkowej i ważne podstawy rozwoju społeczno-gospodarczego kraju". W „Decyzji" czytamy także m.in. o konieczności „niezachwianego zachęcania, wspierania i sterowania rozwojem sektora niepublicznego, działania na rzecz jego żywotności i innowacyjności".
Chen Xin podkreśla znaczącą zmianę roli państwa. Obok swojej roli regulatora i podmiotu prowadzącego politykę gospodarczą, będzie ono teraz przede wszystkim świadczyć usługi. W bieżącym roku następuje przy tym przesunięcie od wspierających przedsiębiorstwa usług świadczonych bezpośrednio przez organy i instytucje państwa w kierunku pośredniego świadczenia takich usług. Ma to pozwolić na bardziej racjonalne i sprawiedliwe działanie w tym zakresie. Władze będą wspierać nie same przedsiębiorstwa, ale podmioty świadczące usługi na ich rzecz.
Centrum Wspierania Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw Ministerstwa Przemysłu i Informatyzacji zorganizowało w 2012 roku specjalną konferencję (pierwszą tego rodzaju) na temat innowacyjności w usługach oferowanych małym i średnim przedsiębiorstwom. Przy tej okazji ogłoszono listę podmiotów, które wskazano jako „usługodawców pierwszego wyboru". Ta inicjatywa zachęcić miała usługodawców do oferowania usług uczciwych, wysokiej jakości i innowacyjnych. Chodziło również o wsparcie budowania marek na tym rynku i procesu uporządkowania branży.
Podczas tegorocznej edycji konferencji na liście „usługodawców pierwszego wyboru" pojawiło się 39 podmiotów, które są wiodące w swoich branżach, są kluczowymi usługodawcami w danym regionie, świadczą usługi głównie małym i średnim przedsiębiorstwom lub mają specjalne oddziały skierowane do takich firm. Jednocześnie podmioty te osiągnęły widoczne sukcesy w dziedzine oszczędzania energii, zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, usuwania zanieczyszczeń, ochrony środowiska lub bepieczeństwa produkcji. Spośród instytucji finansowych działających na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw na listę trafiła Chińska Pocztowa Kasa Oszczędności.
Sektora finansowy tworzy krwioobieg gospodarki, a wystarczające środki finansowe niewątpliwie mają ogromne znaczenie dla rozwoju przedsiębiorstw. Jednak w ostatnich latach małe i średnie przedsiębiorstwa w Chinach borykały się z trudnościami w pozyskaniu finansowania, jak również jego wysokimi kosztami. Utrudniało im to rozwój, i to mimo wielu przedsięwzięć zainicjowanych w celu rozwiązania tego problemu. Li Jingshu, która jest wicedyrektorem pekińskiego oddziału Chińskiej Pocztowej Kasy Oszczędności, upatruje źródeł tych trudności w młodym wieku wielu małych i średnich firm. Znajdujące się we wczesnej fazie rozwoju przedsiębiorstwa muszą, jak określa to Li, przeżyć „próbę ogniową rynku". Zanim to nastąpi obciążone są oczywiście podwyższonym ryzykiem, co zniechęca inwestorów do udzielania im finansowego wsparcia. Poza tym, tłumaczy finansistka, stosunkowo trudno dotrzeć do wiarygodnych danych finansowych małych i średnich przedsiębiorstw. Dlatego też, mimo udoskonalnia i rozwijania systemu finansowania poprzez emisję akcji, kredyty i inne formy, nadal utrzymuje się pewien dystans między ofertą branży finansowej a potrzebami małych i średnich przedsiębiorstw – mówi Li Jingshu.
Listonosze, którzy dobrze orientują się w sytuacji panującej w obsługiwanych przez nich rejonach, wiedzą także sporo o działalności małych i średnich firm na ich terenie. Dlatego właśnie Chińska Pocztowa Kasa Oszczędności wykorzystuje informacje dostarczone przez listonoszy podczas udzielania kredytów małym i średnim firmom. Powiązany z pocztą bank prowadzi stara się rozwijać również inne metody pozyskiwania wiarygodnych informacji o małych i średnich przedsiębiorstwach, aby móc poszerzyć zakres ich kredytowania, a jednocześnie należycie panować nad ryzykiem.
Li Jingshu opowiada o startegii Chińskiej Pocztowej Kasy Oszczędności w zakresie kredytowania małych i średnich przedsiębiorstw. Bank sporo inwestuje w rozwijaniu tej dziedziny swojej działalności, budując odpowiednie kadry i tworząc nowe produkty finansowe. Jak mówi Li, w kredytowaniu małych przedsiębiorstw starają się zachować elastyczność, która umożliwia dostosowanie się do rozmaitych potrzeb tych firm. Ze względu na bardzo dużą liczbę finansowanych małych i średnich przedsiębiorstw, nie da się do każdego z nich zastosować takiego samego rozwiązania – opowiada finansistka. Atutami Chińskiej Pocztowej Kasy Oszczędności są także znaczące, zgromadzone przez ponad 20 lat działania rezerwy, jak również rozległa sieć ponad 39 tys. placówek na terenie całego kraju. Pozwala nam to sprawnie obsługiwać małe i średnie przedsiębiorstwa – mówi Li Jingshu.
Obok instytucji finansowych na liście „usługodawców pierwszego wyboru" znajdują się także usługodawcy działający w dziedzinie nauki i techniki, telekomunikacji, dostępu do internetu i technologii informatycznych, a także usług prawniczych. Tak jak Chińska Pocztowa Kasa Oszczędności, oferują usługi skrojone pod potrzeby małych i średnich przedsiębiorstw, udzielając im wszechstronnego wsparcia w pokonywaniu trudności napotkanych na ścieżce rozwoju, w transformacji i modernizacji. Sami usługodawcy korzystają oczywiście na rozwoju małych i średnich firm, a system przeznaczonych dla nich usług stopniowo jest doskonalony.
