Bai Bu Chuan Yang, Bai znaczy po polsku sto, Bu-krok, Chuan-trafienie, Yang-wierzba. Przysłowie to oznacza: trafienie strzałą do liścia wierzby z odległości stu kroków.
Historia miała miejsce w czasie Walczących Królestw (770-256 przed naszą erą). W królestwie Chu żył generał Yang Youji, który znany był ze swego talentu strzelania z łuku. W wielu książkach historycznych wspominano historię o nim.
Było m.in. opowiadanie o tym, że podczas wojny między królestwami Jin i Zheng królestwo Chu wysłało wojska na pomoc dla królestwa Zheng. Na swojej drodze wojska Chu spotkały wojska Jin w Yanling(obecnie prowincja Henan), w czasie walki generał Jin-Wei Qi zranił oko księcia Chu Gongwang. Z tego powodu książe Chu Gongwang czuł głęboką nienawiść do generała Jin Wei Qi. Dał więc swojemu generałowi Yang Youji dwa strzały, by dokonał odwetu na nim. Yang Youji tylko jednym strzałem zastrzelił Wei Qi, drugi strzał oddał księciu Chu zawiadamiając że spełnił rozkaz.
W królestwie Chu żył wojskowy Pan Hu, on również świetnie strzelał do tarcza. Yang Youji powiedział do niego: "To nie jest prawdziwa sztuka strzelania. Czy potrafisz trafić do liścia wierzby z odległości stu kroków." Usłyszawszy słowa Yang Youji Pan Hu natychmiast wybrał trzy liście wierzby i postawił je na odległości sto kroków. Wypuścił z łuku po kolej trzy strzały, które trafiły w środek każdego listka. od tej historii właśnie pochodzi przysłowie: Bai Bu Chuan Yang: trafienie jednym strzałem do liścia wierzby z odległości sto kroków.
W języku chińskim jest jeszcze podobne przysłowie: Bai Fa Bai Zhong: sto strzeleń, sto trafień. Otóż w starochińskiej księdze o sztuce strzelania z łuku, piora Wang Ju napisano, że ćwiczenia strzalania z łuku do tarczy należy zacząć z odległości trzech metrów. Kiedy osiągnie się poziom taki że gdy strzeli się 100 razy to 100 razy trafi, to przesunąć tarczę należy o 10 centymetrów dalej, aż do odległości stu kroków. Człowiek który potrafi z takiej odległości strzelić sto razy i trafić za każdym razem, ten już został wyśmienitym strzelcem.
Więc przysłowie Bai Bu Chuan Yang: trafianie do tarczy w odległości sto kroków, czy Bai Fa Bai Zhong: sto strzeleń, sto trafień, oznacza wysoki poziom strzalania z łuku. Dziś przysłowie często używane jest do określenia wysokiego poziomu strzelania z broni, jak również do podkreślenia trafności prognozy. W polsce analogiczne jest powiedzenie, że to był strzał w dziesiątkę lub trafiłeś u samo sedno.
百步穿杨bǎi bù chuān yáng
[释义] 百步:一百步以外;杨:指杨树的叶子。在百步之外射穿一片选定的杨树叶子。形容射箭技巧娴熟。
[近义] 穿杨射柳 百发百中
[反义] 无的放矢
[用法] 多用在书面语里;形容射击技术高明。一般作谓语、宾语、定语。
[成语故事]
秦国的名将白起,领兵前去攻打魏国,有个名叫苏厉的谋 士获悉后,赶紧去见周朝的国君,提醒他说: "如果魏国被秦军占领,您的处境就危险了。" 原来,这时周朝的国君名义上是天子,实际上对各诸侯国已没 有管辖权。魏国如被秦国攻灭,秦国的势力将更强大,对周天子的威 胁也更大。周天子问苏厉怎么办,苏厉建议周天子赶快派人去劝说 白起停止进攻,并给白起讲一个故事。 苏厉介绍了一个应该向白起讲的故事: 楚国有个著名的射箭手,名叫养由基。此人年轻时就勇力过人, 练成了一手好箭法。当时还有一个名叫潘虎的勇士,也擅长射箭。一 天,两人在场地上比试射箭,许多人都围着观看。 靶子设在五十步外,那里撑起一块板,板上有一个红心。潘虎拉 开强弓,一连三箭都正中红心,博得围观的人一片喝采声。潘虎也洋 洋得意地向养由基拱拱手,表示请他指教。 养由基环视一下四周,说:"射五十步外的红心,目标大近、太大 了,还是射百步外的柳叶吧!" 说罢,他指着百步外的一棵杨柳树,叫人在树上选一片叶子,涂 上红色作为靶子。接着,他拉开弓,"唆"的一声射去,结果箭链正 好贯穿在这片杨柳叶的中心。 在场的人都惊呆了,潘虎自知没有这样高明的本领,但又不相 信养由基箭箭都能射穿柳叶,便走到那棵杨柳树下;选择了三片杨 柳叶,在上面用颜色编上号,请养由基按编号次序再射。 养由基走前几步,看清了编号,然后退到百步之外,拉开弓, "嗖"、"嗖"、"嗖"三箭,分别射中三片编上号的杨柳叶。这一来,喝采 声雷动,潘虎也口服心服。 就在一片喝采声中,有个人在养由基身旁冷冷他说: "喂,有了百步穿扬的本领,才可以教他射箭了!" 养由基听此人口气这么大,不禁生气地转过身去问道:"你准备 怎样教我射箭?" 那人平静他说:"我并不是来教你怎样弯弓射箭,而是来提醒你 该怎样保持射箭名声的。你是否想过,一旦你力气用尽,只要一箭不 中,你那百发百中的名声就会受到影响。一个真正善于射箭的人,应 当注意保持名声!" 养由基听了这番话,觉得很有道理,再三向他道谢。 周天子派去的人,就按照苏厉介绍的向白起讲了上面这个故 事。白起听后,想到要保持自己百战百胜的名气,不能轻易出战,便 借口有病,停止了向魏国的进攻。 这个故事还引申出另一条成语"百发百中"。