Chu Er Fan Er, Chu po polsku oznacza -traktowanie, Er-oznacza Ty, a Fan-oznacza odpowiadanie, Er- tobie. Powiedzenie to oznacza, że jakie traktowanie, taka zapłata.
Powiedzenie Chu Er Fan Er mówi tak:
W czasie walczących królestw ( 256-221 lat przed naszą erą) między królestwami Zhou i Lu wybuchła wojna. Ludność króllestwa Zhou nie popierała tej wojny, i była bardzo nie zadowolona z władzy.Książę Zhou Mu Gong nie rozumiał stanowiska ludności, więc zwrócił się z prośbę o radę do uczonego Mencjusza twierdząc: Zobacz, ponad 33 moich urzędników i generałów umarło podczas wojny, jednak nasza ludność nie popierała ich i nie pomagała im nawet w krytycznym momencie. Powiedz mi, czy nie należy ich skazać na śmierć? Natomiast nie da się wszystkim ukarać,bo jest to za dużo osób. Jeśli nie ukarzę ich, kto będzie pomagał naszym urzędnikom i generało podczas wojny? Mencjusz odpowiedział: Rzeczywiście zmarło wielu waszych urzędników i generałów podczas wojny, jednak widział książę innego faktu, że wojna przyniosła ludności wielką katastrofę, starsi ludzie umierają z głodu,młodsi uciekli z rodzinnych wsi, pozostały same kobiety i dzieci.Katastrofa dotyczyła kilku tysięcy ludzi,książę narzeka na nich, że nie pomogli waszym urzęd- nikom,czy wasi urzędnicy pomogli im,ludzie masowo umierali z głodu, kiedy spichlerze urzędowe są pełne, a wasi urzędnicy wogóle nie złożyli raportu o ich nędznym życiu i dalej ich nękali.Uczony Zengcjusz powiedział kiedyś: Należy zapamiętać, jak traktujesz innego,tak będziesz traktowany przez innego.Na kogo księżę narzeka, że wasza ludność dziś tak traktuje was.
Jeśli książę dbałby dobrze o interes ludności,to ludność naturalnie pomogłaby księcia i popałaby go,nawet za cenę życia.
W miarę rozwoju czasu znaczenie tego powiedzenia uległo zmianie.Obecnie powiedzenie to oznacza, że człowiek najpierw mówi tak, aby później swoje zdanie radykalnie zmienił.
Chu po polsku oznacza tutaj wypowiedź, Er: to-ty, Fan -to zaprzeczyć, Er to ciebie. Całe powiedzenie oznacza, że to jest twoja wypowiedź, jednak tyjej zaprzeczasz. Obecnie powiedzenie to często cytuje się dla określenia człowieka nie pewnego.
出尔反尔chū ěr fǎn ěr
[释义] 尔:你;反:同"返";回。原指你怎样对付人家;人家就会怎样对待你。现多指自己说了或做了后;又自己反悔。比喻言行前后自相矛盾;反复无常。
[语出] 《孟子·梁惠王下》:"出乎尔者;反乎尔者也。"
[近义] 反复无常 翻云覆雨
[反义] 说一不二 言行一致
[用法] 含贬义。多用于 责备反复无常、言不守信的人。一般作谓语、定语、状语。
[成语故事]
战国时,有一年邹国与鲁国发生了战争。邹国吃败仗,死伤了不少将士。邹穆公很不高兴,问孟子道:"在这次战争中,我手下的官吏被杀死了三十三个,可是老百姓却没有一个为他们去拼命的,他们眼看长官被杀,而不去营救,可恨得很。要是杀了这些人吧,他们人太多,杀也杀不完;要是不杀吧,却又十分可恨。您说该怎么办才好呢?"
孟子回答说:"记得有一年闹灾荒,年老体弱的百姓饿死在山沟荒野之中,壮年人外出逃荒的有千人之多,而大王的粮仓还是满满的,国库也很充足,管钱粮的官员并不把这严重的灾情报告给您。他们高高在上,不关心百姓的疾苦,而且残害百姓。"
孟子在回顾了这辛酸的往事后,接着又说:"您记得孔子的弟子曾子说过的话吗?他说,要警惕呀!你怎样对待别人,别人也如何对待你。如今百姓有了一个报复的机会,就要用同样的手段来对待那些长官了。" 孟子最后告诉邹穆公说:"所以,大王不要去责怪他们、惩罚他们。如果实行仁政,您的百姓就会爱护他们的长官,并且愿意为他们献出生命。"