• test
|
• ChiĹska Gra w Szachy W staroĹźytnych Chinach istniaĹo wiele gier szachowych. Needham podkreĹla, Ĺźe "w jÄzyku chiĹskim nie ma róşnicy pomiÄdzy tymi rodzajami a grÄ
wojennÄ
w szachy. Na ich okreĹlenie uĹźywa siÄ jednego znaku Qi.
|
• Rytmy caĹodobowe w organizmie ludzkim Nawet w poĹowie lat szeĹÄdziesiÄ
tych naszego stulecia naukowca sugerujÄ
cego, Ĺźe ciaĹo ludzkie zawiera "zegary biologiczne", uwaĹźano za odwaĹźnego. Lekarze i zoologowie gĹoszÄ
cy takie poglÄ
dy ryzykowali reputacjÄ i karierÄ. Obecnie, kiedy setki, a byÄ moĹźe tysiÄ
ce naukowcĂłw na caĹym Ĺwiecie rutynowo zajmujÄ
siÄ "zegarami biologicznymi", ich istnienie zostaĹo powszechnie uznane.
|
• UĹamki dziesiÄtne Nie jest dziwne, Ĺźe uĹamki dziesiÄtne najpierw pojawiĹy siÄ w Chinach, gdzie system dziesÄtny miaĹ juĹź ugruntowanÄ
pozyciÄ. Pierwsze wyraĹşne Ĺlady ich isrnienia wystÄpujÄ
w zwiÄ
zku z przeprowadzanymi pomiarami.
|
• Historia o papierowych pieniÄ
dzach w Chinach ZachowaĹ siÄ szczegĂłĹowy opis sprawy przeciwko faĹszerzowi z roku 1183; czytamy tam, Ĺźe zanim go zĹapano, w ciÄ
gu 6 miesiÄcy wydrukowaĹ 2600 faĹszywych banknotĂłw. ByĹ mistrzem w ciÄciu klockĂłw - wyciÄ
Ĺ z drewna gruszy dokĹadnÄ
imitacjÄ projektu prawdziwego banknotu.
|
• "Wieczne" lampy ChiĹczycy maksymalnie wykorzystali moĹźliwoĹci tkwiÄ
ce w zwykĹych lampach olejnych z knotem. Przede wszytkim regularnie stosowali knoty, ktĂłre nie ulegaĹy spaleniu, jak to opisano w ksiÄ
Ĺźce Wspomnienia o sprawach zaniedbanych okoĹo roku 300 n.e.
|
• Brandy i Whisky Czytelnicy bÄdÄ
podwĂłjnie zdziwieni dowiedziawszy siÄ, Ĺźe ChiĹczycy wynaleĹşli brandy, poniewaĹź chociaĹź sam fakt robi wraĹźenie, nie jest powszechnie wiadome, Ĺźe ChiĹczycy w ogĂłle pijali wino z winogron, a tym bardziej przerabiali na brandy.
|
• ĹwiÄ
tynia gotycka SzczegĂłlnie sugestywny wyraz intencja ta znalazĹa w dekoracji dwupoziomowej kaplicy w Schwarzrheindorf, stanowiÄ
cej okazaĹe miejsce spoczynku jej fundatora, arcybiskupa Kolonii, Arnolda z Wied (zm. 1156).
|
• StrzemiÄ. Od najdawniejszych czasĂłw czĹowiek jeĹşdziĹ konno, lecz brakowaĹo mu oparcia dla nĂłg. Wielkie armie staroĹźytnoĹci - Persowie i Medowie, Rzymianie, Asyryjczycy, Egipcjanie, BabiloĹczycy, Grecy - nia znaĹy strzemion.
|
• KrÄ
Ĺźenie krwi WiÄkszoĹÄ ludzi uwaĹźa, Ĺźe krÄ
Ĺźenie krwi w ludzkim ciele zostaĹo odkryte przez Williama Harveya, ktĂłry jako pierwszy zwrĂłciĹ na to uwagÄ opinii publicznej, publikujÄ
c swoje odkrycie w roku 1628. Harvey nie byĹ nawet pierwszym Europejczykiem, ktĂłry wpadĹ na ten pomysĹ, a ChiĹczycy dokonali odkrycia 2000 lat wczeĹniej.
|
• ZapaĹki Za kaĹźdym razem, kiedy zapalamy zapaĹkÄ, korzystamy z chiĹskiego wynalazku. Pierwsze zapaĹki wynalazĹy w roku 577 naszej ery zuboĹźaĹe damy dworu podczas trwania oblÄĹźenia istniejÄ
cym krĂłtko chiĹskim krĂłlestwie PĂłĹnocnej Dynastii Qi.
|
• Szachy pochodzÄ
z Chin ChociaĹź wiÄkszoĹÄ historykĂłw uwaĹźaĹa, Ĺźe szachy wynaleziono w Indiach, Needhamowi udaĹo siÄ ustaliÄ, Ĺźe pochodzÄ
one z Chin. Szachy przybraĹy obecnÄ
formuĹÄ gry wojennej w Indiach, ale ich poczÄ
tki byĹy zwiÄ
zane z astrologiÄ
, magnetyzmem i wróşeniem.
|
• Biologiczna Kontrola szkodnikĂłw Mandarynki byĹy okrutnie atakowane przez czarne mrĂłwki, gÄ
sienice i inne szkodniki, gdyby wiÄc tego w jakiĹ sposĂłb nie kontrolowano, nie byĹoby ani jednego zdrowego owocu na drzewie. ChiĹczycy przez 1700 lat walczyli z plagÄ
insektĂłw za pomocÄ
ĹrodkĂłw biologicznych, uĹźywajÄ
c jednych owadĂłw do tÄpienia innych.
|
• Parasol Taki parasol, jak znamy obecnie, wynaleziono w koĹcu IV wieku naszej ery w Chinach. WczeĹniejszy typ, wykonany z jedwabiu, uĹźywany byĹ juĹź od wielu wiekĂłw jako przykrycie rydwanu podczas deszczu.
|
• Precyzjne wyznaczanie wartoĹci liczby pi Niewymierna liczba pi moĹźe byÄ wyliczana do nieskoĹczonych miejsc po przecinku. WyraĹźa ona stosunik dĹugoĹci okrÄgu do jego Ĺrednicy, ktĂłry w Ĺźaden sposĂłb nie aje siÄ wyraziÄ peĹnymi liczbami.
|
• Tajemnica produkcji porcelany byĹa zazdroĹnie strzeĹźona Jak twierdzÄ
niektĂłrzy, w czasach panowania dynastii Song (960-1279) porcelana wzniosĹa siÄ na wyĹźyny artyzmu, nie osiÄ
gane niegdy potem. Produkcja porcelany w tym czasie byĹa dobrze zorganizowanym przemysĹem, zatrudniajÄ
cym sektki tysiÄcy osĂłb.
|
• Karty do gry ChiĹczycy wynaleĹşli papier, nie ma wiÄc w tym niczego dziwnego, Ĺźe jako pierwsi wymyĹlili papierowe karty do gry. ByĹy w uĹźyciu juĹź przed koĹcem IX wieku. Pierwsza ksiÄ
Ĺźka o grach z uĹźyciem kart, o ktĂłrej istnieniu wiemy, zostaĹa napisana przez nieznanÄ
kobietÄ w IX wieku, ale niestety zaginÄĹa.
|
• Latarnia magiczna Latarnia magiczna to urzÄ
dzenie, ktĂłre oczarowywaĹo publicznoĹÄ przed nadejĹciem ery nowoĹźytnej i zawsze stanowiĹo szczegĂłlnÄ
atrakcjÄ dla dzieci.
|
• Miejsce dla zera WiÄkszoĹÄ z nas uwaĹźa zero za rzecz raturalnÄ
. Bez zera wspĂłĹczesna technologia zaĹamaĹaby siÄ i nie byĹaby w stanie funkcjonowaÄ. Zero jest niezbÄdne do wĹaĹciwego w historii.
|
• System dziesiÄtny System dziesiÄtny, bÄdÄ
cy podstawÄ
wspĹczesnej nauki, pochodzi z Chin. Najstarsze jego stosowania siÄgajÄ
XIV wieku p.n.e., archaicznego okresu panowania dynastii Shang, ale z pewnoĹciÄ
uĹźywano go duĹźo wczeĹniej.
|
• Ochrona przed ospÄ
. MateriaĹ ospy kĹadziono na baweĹnianym sztyfciku, ktĂłry nastÄpnie wprowadzano do nosa. Ospa byĹa absorbowana przez bĹonÄ ĹluzowÄ
w nosie i poprzez oddychanie (metoda nacinania skĂłry i nakĹadania ospy na ranÄ rozwinÄĹa siÄ prawdopodobnie o wiele później, byÄ moĹźe w Azji Ĺrodkowej dokÄ
d docieraĹy wpĹywy chiĹskie).
|
• Zystosowanie algebry w geometrii Algevra i geometria rozwijaĹy siÄ niezyleĹźnie od siebie. Dzisiaj nie mogkibyĹmy niczego robiÄ biz ĹcisĹych zwiÄ
zĂłw pomiÄdzy nimi. Pozbawienie nas moĹźliwoĹci stosowania ich razem bĹyskawicznie unicestwiĹoby nowoczesnÄ
technologiÄ. Jednak zwiÄ
zek pomiÄdzy algebrÄ
i geometriÄ
mie zawsze wydawaĹ diÄ oczywisty.
|
• Taczka TaczkÄ "wynalazĹ" w poĹudniowo-zachodnich Chinach w I wieku p.n.e. pĂłĹlegendarny Ge Yu. Piszemy "wynalazĹ" w cudzysĹowie, poniewaĹź, po pierwsze, mogĹa istnieÄ wczeĹniej, po drugie, Ge Yu mĂłgĹ byÄ rzeczywistÄ
osobÄ
o tym imieniu bÄ
dĹş teĹź rodzajem rzemieĹlniczego bĂłstwa producentĂłw taczek.
|
• KoĹowrotek rybacki W II wieku naszej ery ChiĹczycy wynaleĹşli korbÄ rÄcznÄ
. Nie ma w tym nic dziwnego, Ĺźe w III wieku naszej ery wynaleĹşli koĹowrotek rybacki czyli maĹy koĹowrĂłt.
|
• Choroby spowodowane niedobrem pewnych skĹadnikĂłw w poĹźywieniu Dopiero w koĹcu XIX wieku lekarze na Zachodzie zdali sobie sprawÄ z faktu, Ĺźe wiele chorĂłb, takich jak beriberi, szkorbut i krzywica, jest powodowanych brakiem witamin lub soli mineralnych w poĹźywieniu. UtoĹźsamiono wĂłwczas brakujÄ
ce skĹadniki Ĺźywieniowe z witaminami.
|
• Papierowe pieniÄ
dze ChiĹczycy wynaleĹşli papierowe pieniÄ
dze w koĹcu VIII lub na poczÄ
tku IX wieku. Ich pierwotna nazwa brzmiaĹa "latajÄ
ce pieniÄ
dze", poniewaĹź byĹy tak lekkie, Ĺźe mogĹy byÄ wywiane z rÄki. NajwczeĹniejsze byĹy bardziej wekslami niĹź prawdziwymi pieniÄdzmi.
|
• Hormony tarczycy Wole - obrzÄk szyi jest skutkiem powiÄkszenia gruczoĹu tarczycy. Najpóźniej w koĹcu VII wieku ChiĹczycy uĹźywali hormonĂłw tarczycy do leczenia wola. ByÄ moĹźe nastÄ
piĹo to juĹź wczeĹniej, ale dopiero w VII wieku chiĹscy lekarze opisali tÄ technikÄ.
|
• Cukrzyca
|
• OlĹniewajÄ
ce i urocze obiekty sztuki (foto)
|
• 3 inspekcja chiĹskich zabytkĂłw
|
• [ReportaĹź] Wystawa chiĹskich monet w Warszawie 11 czerwca, w Narodowym Banku Polskim, otwarta zostaĹa wystawa chiĹskich monet zatytuĹowana "Monety i Chiny", zorganizowana wspĂłlnie przez Narodowy Bank Polski, AmbasadÄ Chin w Polsce i Polsko-ChiĹskÄ
IzbÄ HandlowÄ
. Na uroczystoĹci otwarcia wystawy ambasador Chin w Polsce Yuan Guisen wygĹosiĹ przemĂłwienie.
|
• Immunologia Ĺlad po ospie odkryto na egipskiej mumii z XX dynastii, tak wiÄc choroba ta towarzyszy nam od dawna. Nazywano jÄ
w Europie "maĹÄ
wysypkÄ
" w odróşnieniu od "duĹźej wysypki", czyli skĂłrnych wykwitĂłw kiĹowych. Oficjalna nazwa choroby brzmi Variola.
|
• Shandong: Konkurs RobotĂłw Wykonanych przez Dzieci (foto) 29 kwietnia, w PaĹacu Nauki i Technologii w prowincji Shandong, uczniowie zdalnie sterowali robotami, ktĂłre sami wykonali. W dniach 28-29 kwietnia, odbyĹ siÄ w prowincji Shandaong IV Konkurs RobotĂłw Wykonanych przez Dzieci, w ktĂłrym uczestniczyĹo prawie 300 uczniĂłw szkóŠpodstawowych i gimnazjĂłw. Konkurowali oni w 56 grupach.
|
• [ReportaĹź] W Pekinie powstaĹa siedziba Instytutu Konfucjusza 9 kwietnia, w Pekinie powstaĹa siedziba Instytutu Konfucjusza. Powstanie tej siedziby umoĹźliwi lepsze zorganizowanie nauki jÄzyka chiĹskiego w filiach Instytutu Konfucjusza, ktĂłre znajdujÄ
siÄ na caĹym Ĺwiecie, a takĹźe podnoszenie poziomu wykĹadĂłw jÄzyka chiĹskiego i zaoferowanie lepszych usĹug osobom studiujÄ
cym ten jÄzyk.
|
• Suwmiarki NarzÄdzia pomiarowe bardzo podobne do wspĂłĹczesnych kluczy regulowanych byĹy uĹźywane w Chinach w czasach Chrystusa. Zrobione z brÄ
zu narzÄdzie jest regulowanym przesuwnym sprawdzianem szczÄkowym ze szczelinÄ
i sworzniem.
|
• Zegar ChiĹczycy nie wynaleĹşli pierwszego zegara w ogĂłle, tylko pierwszy zegar mechaniczny. Zegar wodne istaniaĹy od czasĂłw babiloĹskich. Do Chin dotarĹy wĹaĹnie za poĹrednictwem tej wczesnej cywilizacji bliskowschodniej, podobnie jak wiÄkszoĹÄ najwczeĹniejszych elementĂłw astronomii.
|
• Zegar Mechaniczny TrudnoĹÄ w wynalezieniu zegara mechanicznego polegaĹa na ustaleniu, w jaki sposĂłb koĹo nie wiÄksze niĹź pomieszczenie mogĹoby obracaÄ siÄ w miarÄ bez przerw z takÄ
samÄ
prÄdkoĹciÄ
jak Ziemia.
|
• Liczby ujemne Lidziom na Zachodzie nieĹatwo przyszĹo zaakceptowaÄ liczby ujemne. SÄ
to liczby ze stojÄ
cym przed nimi znakiem minus.Dla zwykĹego czĹowieka, ktĂłry nie ma nic wspĂłĹnego z matematykÄ
, liczby ujemne mogÄ
nadal wydawaÄ siÄ czymĹ niemoĹźliwym I bez znaczenia.
|
• Pierwiastkowanie wyĹźszego stopnia i rozwiÄ
zywanie rĂłwnaĹ wyĹźszych stopni David S. Smith, wielki historyk matematyki, napisaĹ w odsyĹaczu dotyczÄ
cym roĹźwiÄ
zywania rĂłwnaĹ liczbowych wyĹźszych stopni: "Zaiste, jest to szczegĂłlny wkĹad Chin w rozwĂłj matematyki".
|
|